Reagim ndaj veprimeve të motivuara politike për kapjen e Komisionit të Pavarur të Mediave (KPM)
Shpërndaje në:
Prishtinë, 17 janar 2025
Përmes këtij reagimi dënojmë ashpër veprimet e motivuara politike për ndërhyrje në pavarësinë e institucioneve shtetërore, përkatësisht iniciativat e rrezikshme dhe të kundërligjshme që synojnë ndryshimin e strukturave udhëheqëse të Komisionit të Pavarur të Mediave (KPM) para përfundimit të mandateve ligjore, përmes ndryshimeve të Rregullores aktuale të Punës së KPM-së.
Gjatë mbledhjes së sotme të KPM-së, anëtarët e këtij institucioni miratuan në mënyrë të kundërligjshme ndryshimin e Rregullores së Punës, duke mundësuar zgjedhjen e Kryetarit dhe Nënkryetarit të KPM-së brenda një muaji para përfundimit të mandateve të tyre ligjore. Ky akt u ndërmor pa kaluar në procesin e konsultimeve publike, duke shkelur kështu nenin 8 të Ligjit për Komisionin e Pavarur të Mediave, i cili kërkon përfshirjen qytetare në ndryshimet e akteve nënligjore.
Pas ndryshimit të kësaj rregulloreje, anëtarët e KPM-së ndryshuan strukturat aktuale udhëheqëse të KPM-së, në kundërshtim me procedurat ligjore, duke krijuar një precedent të rrezikshëm që synon kapjen politike të institucioneve të pavarura, duke cenuar parimet themelore të demokracisë dhe shtetit të së drejtës.
Për më tepër, Kuvendi i Kosovës ka dështuar të zgjedh me kohë anëtarët e Bordit të KPM-së para fillimit të fushatës zgjedhore, duke e lënë këtë bord me përbërje jo të plotë dhe duke e penguar funksionimin normal të këtij institucioni në këtë periudhë kritike. Vonesat e tilla kanë ndikuar drejtpërdrejte në funksionimin efikas të KPM-së, dhe rrjedhimisht është vështirësuar mbikëqyrja e mediave dhe ruajtja e një klime të drejtë dhe të paanshme mediatike gjatë kësaj periudhe të rëndësishme politike.
KPM-ja, si organ i pavarur, ka për mision të sigurojë një sistem të drejtë, të hapur dhe të barabartë për rregullimin e shërbimeve mediale, duke garantuar informimin e saktë dhe të paanshëm të qytetarëve. Përpjekjet për të instrumentalizuar këtë institucion në shërbim të interesave politike dëmtojnë rëndë pavarësinë e tij dhe e vendosin atë nën kontroll të drejtpërdrejtë politik, duke e rrezikuar rolin e tij mbikëqyrës dhe garantues të transparencës.
Këto veprime përfaqësojnë një përpjekje të qartë për të “kapur” një nga shtyllat kryesore të një demokracie funksionale – mediat e lira dhe të pavarura. Çdo përpjekje për të politizuar KPM-në është një sulm jo vetëm ndaj këtij institucioni, por edhe ndaj të drejtës së qytetarëve për t’u informuar lirshëm dhe në mënyrë të paanshme. Kjo cenon lirinë e shprehjes dhe krijon një atmosferë frike dhe autocensure në sektorin medial, duke dëmtuar seriozisht besimin e publikut në integritetin e mediave dhe në proceset demokratike.
Ruajtja e lirisë së mediave është një nga shtyllat kryesore të demokracisë, dhe çdo përpjekje për ta dobësuar atë duhet të trajtohet si një kërcënim serioz ndaj vetë të ardhmes demokratike të vendit.
Ankesat disiplinore ndaj gjyqtarëve dhe prokurorëve
Diskutim “FOL Hapur” mbi zbatimin e Ligjit për Mbrojtjen e të Dhënave Personale
Shpërndaje në:
Prishtinë, 24 dhjetor 2024 – Lëvizja FOL mbajti sot diskutimin e formatit “FOL Hapur” për zbatimin e Ligjit për Mbrojtjen e të Dhënave Personale me Komisioneren e Agjencisë për Informim dhe Privatësi, znj. Krenare Sogojeva – Dermaku, ku u diskutua në lidhje me sfidat dhe mangësitë në zbatimin e Ligjit për Mbrojtjen e të Dhënave Personale.
Gjatë këtij diskutimi u prezantuan edhe gjetjet e raportit hulumtues “Niveli i zbatimit të Ligjit për Mbrojtjen e të Dhënave Personale – Raport mbi rezultatet e anketave”, i cili ofron një pasqyrë të situatës aktuale dhe rekomandime për përmirësimin e mbrojtjes së të dhënave në institucionet publike.
Raporti theksoj një varg mangësish në zbatimin e Ligjit për Mbrojtjen e të Dhënave Personale, duke filluar nga mungesa e hartimit të politikave të privatësisë nga institucionet publike; mungesa e rregulloreve për masat e sigurisë dhe mbrojtjes së të dhënave personale; mungesa e protokolleve specifike për menaxhimin e të dhënave senzitive; mungesa e periudhave të përcaktuara për ruajtjen e të dhënave personale, e shumë çështje të tjera.
Eksperienca e sinjalizueses së keqpërdorimeve milionëshe në MMPHI, rrëfyer ekskluzivisht në tryezën e FOL
Shpërndaje në:
Prishtinë, 12/10/2024
Lëvizja FOL, në kuadër të Javës Kundër Korrupsionit, organizoi një tryezë të rëndësishme diskutimi me temën: “Sinjalizuesit nga Perspektiva Praktike”, ku u trajtuan sfidat dhe vështirësitë që hasin sinjalizuesit, si dhe roli i tyre thelbësor në luftën kundër korrupsionit.
Drejtorja e Lëvizjes FOL, Znj. Mexhide Demolli-Nimani, e cila moderoj diskutimin, tha se sinjalizimi si mekanizëm i fuqishëm për luftimin e korrupsionit si dhe për raportimin e akteve dhe veprimeve të tjera të paligjshme, është veçanërisht i rëndësishëm në një shoqëri ku besimi i qytetarëve në institucionet publike është i dobët dhe sfidohet vazhdimisht. Sipas saj, akti i sinjalizimit bëhet një veprim i guximshëm dhe një mjet për të sfiduar padrejtësitë, duke kontribuar në mbrojtjen e interesit publike dhe luftimin e keqpërdorimeve.
“Sinjalizimi nuk përfaqëson vetëm një akt raportimi; ai është një zë i guximshëm për ndërtimin e një sistemi që respekton vlerat demokratike dhe sundimin e ligjit. Sinjalizuesit, të cilët shpeshherë marrin përsipër rreziqe për të denoncuar abuzime dhe keqpërdorime, si dhe i bëjnë ballë presioneve të mëdha, janë ata individë që refuzojnë të mbesin të heshtur përballë keqpërdorimeve dhe veprojnë si gardianë të interesit publik”, tha znj. Demolli-Nimani.
Në këtë diskutim, znj. Makfirete Dibrani, Udhëheqëse e Autoritetit Rajonal të Pellgjeve Lumore (ARPL), shpalosi për herë të parë rrëfimin e saj rreth sinjalizimit që bëri për keqpërdorimet milionëshe në këtë ministri, duke ndarë përvojën e saj në raportimin e keqpërdorimeve lidhur me faljen e borxheve të ambalazhuesve të ujit nga Ministria e Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor.
Znj. Dibrani theksoi sfidat dhe vështirësitë me të cilat u përball gjatë procesit të sinjalizimit, si dhe pasojat e pësuara pas denoncimit të këtij rasti. Ajo ndau vlerësimin e rëndësisë së mbrojtjes ligjore për sinjalizuesit dhe nevojën për të siguruar mbështetje institucionale për ata që denoncojnë abuzimet dhe korrupsionin.
Duke folur për pasojat e raportimit të saj, ndër të tjera ajo tha “Nuk ishte rrugë aspak e lehtë, sepse guxova të denoncoj për keqpërdorimin e taksave të qytetarëve. Filloj një presion i jashtëzakonshëm për të ndërhyrë në procesin e vendimmarrjes. U përballa me komisione disiplinore, me vërejtje me shkrim nga personi që ndodhet në paraburgim për shkak të denoncimit tim. Këto përpjekje për të më larguar dhe diskredituar nuk përfundonin këtu. Ishte periudhë e mbushur me strese për të mbrojtur jo vetëm integritetin tim personal. Të gjitha këto i bëra ballë për te ndaluar keqpërdorimet publike”.
Znj. Dibrani foli edhe për kërcënimet dhe sabotimet që ajo kishte pësuar nga eprorët e saj, si rezultat i raportimit. “Një nga format më të dukshme të diskriminimit ishte përjashtimi im nga vizitat studimore brenda dhe jashtë vendit dhe çështjet të tjera për të sabotuar zhvillimin tim profesional. Udhëheqësi që abuzonte me taksat publike kishte obliguar kolegët e mijë që të më injoronin. Kjo ishte një mënyrë për të më larguar nga vendi i punës, por megjithatë unë mbeta e palëkundur”, tha ajo.
Ajo tha gjithashtu se është krenare që nuk është dorëzuar përballë vështirësive dhe presionit. Gjithashtu bëri thirrje për mbrojtjen e sinjalizuesve, të cilët nuk kërkojnë privilegje por vetëm mbrojtjen që e parasheh ligji.
Në fund, znj. Dibrani sinjalizoj publikisht edhe për një çështje tjetër brenda ministrisë. “Do të raportoj edhe në lidhje me pastrimin e shtretërve të ujërave dhe projekteve kapitale që janë dhënë kohët e fundit. Të dy projektet janë të ndara në 2 milion e 4 qind mijë euro, shumë mijë herë më shtrenjtë se Kroacia”. Sipas saj, ne guxojmë të bëjmë lëshime të tilla.
Drejtori i Agjencisë për Parandalimin e Korrupsionit, z. Yll Buleshkaj, tha se kemi zyrtarë të institucioneve që janë përgjegjës në trajtimin e sinjalizimeve, e njëjtë edhe zyrtarë të agjencisë.
“Sinjalizimi konsiderohet një guxim individual, dhe për më tepër është një veprim që i shërben interesit kolektiv. Në këtë mënyrë ne i’u bëjmë thirrje të gjithëve të mos jenë vetëm dëgjues dhe diskutues, por të marrin pjesë në raportim. Besimi i qytetarëve në institucione nuk fitohet vetëm me fjalë, por edhe me vepra. Zbatimi i legjislacionit pavarësisht se a është më i mirë në botë, duket që mungon përmbajtja e kontekstit të rrethanave të Kosovës. Ne kemi probleme praktike në zbatimin e tij”, tha Buleshkaj.
Gzim Shala, hulumtues i lartë në Institutin e Kosovës për Drejtësi tha se nëse një qeveri, një institucion apo ndërmarrje e ka me të vërtetë primare që ta luftojë korrupsionin, sinjalizuesit do t’i sheh si të dobishëm dhe jo si armiq të institucionit.
“Nevoja e vullnetit politik për me i mbrojt sinjalizuesit. Niveli i vullnetit politik për me i mbrojt sinjalizuesit është ekuivalent me nivelin që ka një qeveri, një institucion i caktuar për me luftu korrupsionin. Nëse një qeveri, një institucion, ndërmarrje e ka me të vërtetë primare që ta luftojë korrupsionin, normalisht se do t’i sheh si të dobishëm dhe nuk do t’i sheh si armiq të institucionit sinjalizuesit”, tha Shala.
FOL në këtë tryezë publikoj edhe Broshurën “Pengesat në zbatimin efektiv të Ligjit për Mbrojtjen e Sinjalizuesve”, e cila përmban aktivitetet e FOL në avokimin e zbatimit të këtij ligji, si dhe sfidat dhe pengesat kryesore të zbatimit të këtij ligji, të hasura nga FOL gjatë këtij monitorimi.
Sinjalizuesja Makfirete Dibrani, fituese e Çmimit për Guxim Qytetar 2024
Shpërndaje në:
Prishtinë 9 dhjetor 2024 – Lëvizja FOL në kuadër të Javës Kundër Korrupsion ka ndarë sot “Çmimin për Guxim Qytetar”.
Mexhide Demolli Nimani drejtore ekzekutive e Lëvizjes FOL tha se sot, në Ditën Ndërkombëtare Kundër Korrupsionit, kemi një arsye të veçantë për t’u mbledhur dhe për të festuar guximin dhe integritetin. “Për të 15-tin vit radhazi, Lëvizja FOL ndan “Çmimin për Guxim Qytetar,” dhe këtë vit kemi vendosur ta ndajmë pak më herët, për të nderuar një person të jashtëzakonshëm që ka bërë shumë në luftën kundër korrupsionit.”
Sipas saj, këtë vit, ky çmim shkon për një sinjalizuese – znj. Makirete Dibrani. Znj. Dibrani tregoi guxim të jashtëzakonshëm duke ngritur zërin kundër abuzimeve serioze në institucionin e saj dhe raportoi keqpërdorimet serioze brenda këtij institucioni, të cilat lidhen me vendimet mbi faljen e borxheve të ambalazhuesve të ujit duke mbrojtur interesin publik dhe duke luftuar kundër keqpërdorimeve financiare. Pavarësisht presioneve, ajo qëndroi e palëkundur, dhe sot, ne e nderojmë atë me mirënjohjen më të lartë.
“Guximi i znj. Dibrani na kujton se ndryshimi fillon me një akt të vetëm. Prandaj, të frymëzohemi nga veprimi i saj dhe të angazhohemi për të ndërtuar një shoqëri ku integriteti triumfon mbi çdo pengesë dhe drejtësia bëhet realitet për të gjithë”, tha Demolli-Nimani.
Çmimin këtë vit e ndau ish-presidentja, znj. Atifete Jahjaga, e cila në fjalën e saj vlerësoi angazhimin dhe guximin e znj. Dibrani si sinjalizuese. Jahjaga theksoi rëndësinë e përfshirjes së grave në luftën kundër parregullsive dhe korrupsionit.
Fituesja e Çmimit për Guxim Qytetar, Makfirete Dibrani tha se ky rrugëtim kërkoi shumë sakrifica. “Sot qëndroj këtu sepse besova se e vërteta dhe drejtësia duhet të dilnin në pa, pavarësisht sfidave dhe pengesave të shumta. Kur u përballa me shpërdorimin e dhjetëra miliona euro nga ata që kishin për detyrë të mbronin interesin publik nuk mund të rrija në heshtje”.
Ky çmim paraqet një mirënjohje për guximin qytetar dhe përkushtimin ndaj mbrojtjes së interesit publik, si dhe një mesazh të qartë se e vërteta dhe ndershmëria gjithmonë triumfojnë.
Sinjalizuesit do të kenë gjithmonë mbështetjen e palëkundur të të gjithë qytetarëve!
Performanca: “Farat e Rrejshme”
Shpërndaje në:
Prishtinë, 9 dhjetor 2024 – Lëvizja FOL me përkrahjen e Departamentit të Shtetit Amerikan – Byrosë për Çështje të Narkotikëve Ndërkombëtarë dhe Zbatimit të Ligjit (INL), shënon Ditën Ndërkombëtare Kundër Korrupsionit përmes performancës “Farat e Rrejshme”, me të vetmin qëllim të përbashkët: ndërgjegjësimin e shoqërisë në luftën kundër korrupsionit dhe nevojën e pashmangshme për reflektim kolektiv mbi pasojat e dëmshme të këtij fenomeni.
Mexhide Demolli -Nimani drejtore ekzekutive e Lëvizjes FOL tha se në këtë ditë të shënuar, të gjithë ne duhet të reflektojmë mbi fenomenin që dëmton themelet e shtetit dhe substancat e shëndosha të shoqërisë sonë, me ndikim kaq të madh në cilësinë e jetës tonë sociale dhe progresit institucional.
“Përveç se një akt i paligjshëm, ky fenomen përbën një proces të vazhdueshëm që minon besimin e qytetarëve tek institucionet publike, kërcënon demokracinë dhe sundimin e ligjit, pashmangshëm dobëson integritetin e institucioneve shtetërore, rritë pabarazinë sociale, si dhe pengon zhvillimin ekonomik të vendit”, tha Demolli-Nimani.
Sipas saj, në Kosovë, që nga pavarësia e saj, lufta kundër korrupsionit ka qenë dhe vazhdon të mbetet një sfidë qenësore shtetërore dhe shoqërore. Qeveri të ndryshme kanë projektuar dhe miratuar ligje e strategji të ndryshme, si dhe kanë dhënë premtime të shumëllojshme. Por, çdo qeveri që ka udhëhequr vendin tonë, ka dështuar t’i përmbushë edhe premtimet që vetë i kishin dhënë.
“Edhe Qeveria aktuale, e cila erdhi me moton politike si “Drejtësi dhe Punë”, dhe që qeverisjen do ta bënin me duar të pastra dhe duke e luftuar korrupsionin, ka dështuar të përmbush premtimet e dhëna. E përveç kësaj, një sërë skandalesh dhe aferash korruptive janë rënduar mbi ministra, funksionarë e zyrtarë të lartë të kësaj qeverie.
Emërimet nepotike, shpenzimet e pajustifikuara të fondeve publike, e tenderët e dyshimtë pa transparence, janë bërë elemente të mosfunksionit institucional, ndërsa dështimi në finalizimin e hartimit të Strategjisë Kombëtare për Luftimin e Korrupsionit, tregon qartë vullnetin e kësaj qeverie për të luftuar korrupsionin e cila për dy vite nuk arriti ta finalizoj një strategji të tillë”.
Demolli – Nimani tha se akuzat për keqpërdorime në rezervat shtetërore, për mosdeklarim të pasurisë, për faljen e miliona euro borxheve për ambalazhuesit e ujit të tokës së Kosovës, për ndërhyrjet në sistemin e drejtësisë, për kontrollimin e mediave, presionet ndaj gazetarëve dhe linçimet publike, për kontratat njëburimore, “aksham pazaret” kuvendore – ishin vetëm disa nga praktikat të cilat e kanë karakterizuar këtë qeveri. Këto praktika natyrisht se kanë nxitur shqetësime të mëdha te qytetarët dhe kanë dëmtuar besimin e tyre në institucionet publike .
Raportet e organizatave më kredibile, kombëtare e ndërkombëtare, kanë nënvizuar se ndërhyrjet e politikës, administrata e kapur dhe prania e lartë e korrupsionit janë pengesa kryesore në zbatimin e ligjit. Dobësitë e sistemit gjyqësor dhe mungesa e llogaridhënies kanë krijuar një ambient ku korrupsioni jo vetëm që tolerohet, por edhe kultivohet.
Kjo situatë kërkon ndërhyrje të menjëhershme te përcjella me reforma rrënjësore dhe efektive për të ndërtuar institucione qe ne qendër kane prosperitetin dhe fitojnë besueshmërinë e qytetareve, si dhe për të parandaluar e luftuar këtë fenomen të rrezikshëm në të gjitha hallkat e rëndësishme shtetërore e shoqërore.
Sipas saj togfjalëshi “Lufta kundër korrupsionit” nuk duhet të shfrytëzohet vetëm si një parullë politike në fushata zgjedhore e konferenca mediatike, por duhet të përcjellët me strategji e politika efektive dhe rezultate konkrete.
Korrupsioni nuk është fenomen i izoluar e abstrakt. Korrupsioni në një mënyrë apo tjetër, prek aspektet më të rëndësishme të jetës së qytetarëve, si: arsimin, shëndetësinë, drejtësinë dhe ekonominë, duke i dhënë prioritet interesave personale mbi ato publike. Përballë këtij realiteti, duhet një angazhim i përbashkët nga institucionet publike, shoqërisë civile dhe qytetarëve që t`a luftojmë këtë fenomen.
Për t`a shënuar këtë ditë, ne kemi zgjedhur të prezantojmë një performancë artistike që simbolizon ndikimin e korrupsionit në shoqërinë tonë. Vepra “Farat e Rrejshme“ pasqyron një realitet, ku mungesa e ndershmërisë dhe transparencës krijon një errësirë të thellë që pengon zhvillimin e vendit.
Simbolika e veprës është e qartë: farat që mbillen pa ndershmëri nuk mund të japin fryte të shëndetshme. Pra korrupsionin nuk duhet t`a shohim thjesht si një njollë në letrën e bardhë të shoqërisë sonë, por si një farë e rrejshme që mbin, lulëzon dhe helmon tokën tonë të përditshme.
Mirëpo në qendër të saj, ka një dritë që pulson, që është e vogël por e dukshme – si guximi i një qytetari që vendos të flasë, të sinjalizoj, që përbën hapin e parë drejt ndryshimit.
Ky mesazh na kujton se ndryshimi fillon nga secili prej nesh. Angazhimi i gjithsecilit, qoftë me denoncimin e padrejtësive, qoftë me mbështetjen e reformave, është jetike për ndërtimin e një të ardhmeje pa korrupsion.
Lufta kundër korrupsionit nuk është vetëm detyrë e institucioneve të drejtësisë, por një përgjegjësi e përbashkët e të gjithë qytetarëve.
Lufta ndaj korrupsionit fillon me vepra të vogla: me aktin e thjeshtë të refuzimit të padrejtësisë.
Kështu që sot, le të marrim një angazhim të përbashkët: të jemi ndriçuesit e rrugës drejt një shoqërie më të drejtë, më transparente dhe më me integritet.
Përmbajta e Doracakut:
Doracaku “Farat e Rrejshme”, i marum n’bashk- punim me artistin Driton Selmani, asht nji udhëzues vizual që ka për qëllim me i ndihmu njerzt me i pa e kuptu praktikat korruptive që shpesh fshihen mrapa sipërfaqes. Ky manifest me 11 pika âsht i plekun për me tregu se si edhe nji veprim a send i vogël mundet me kenë pjesë e marrveshjeve t’fshehuna, që bâhen mrapa dyrve t’mbylluna, ose pjesë e “farave” që jan’ subven- cionu me hile.
Me ilustrime që tregojnë situata t’ditshme, ky doracak jep nji rrugë t’lehtë vizuale me kuptu si dukuritë që doken t’pafajshme janë lidhë me ndikime t’padukshme, e që i ndihmon ujdiť e errta. Gjuha ironike përdoret për me zgju vetdi- jen e njerzve, me i ba me kuptu ndikimet që shpesh kalojnë pa u vrejtë, e me u fuqizu për me i pa e shmangë kto marrveshje t’mshefta që ndikojnë n’jetën e përditshme.
Farat e Rrejshme âsht nji mjet për me pru dritë n’nji shoqni ma t’drejtë e ma t’pastërt, tu ofru kuptime t’lehta e t’qarta për me luftu padrejtsitë e për me promovu ndershmninë e përgjegjësinë
Java Kundër Korrupsionit 2024 organizohet falë mbështetjes së Departamentit të Shtetit Amerikan – Byrosë për Çështje të Narkotikëve Ndërkombëtarë dhe Zbatimit të Ligjit (INL)
“Aksham Pazari” – Ligjvënia e përshpejtuar në Kuvendin e Kosovës
Shpërndaje në:
Prishtinë, 5 dhjetor 2024 – Seanca e sotme e Kuvendit të Kosovës ka theksuar nevojën urgjente për të adresuar praktikën e partisë në pushtet, e cila, për qëllime elektorale, po miraton ligje të rëndësishme pa respektuar standardet dhe procedurat që një shtet demokratik duhet të ndjekë.
Lëvizja FOL shpreh shqetësimin e saj të thellë për vendimet e marra gjatë kësaj seance të Kuvendit të Republikës së Kosovës, të cilat cenojnë parimet e demokracisë dhe shtetit të së drejtës.
Shqyrtimi dhe miratimi në parim i Projektligjit për Byronë Shtetërore për Verifikimin dhe Konfiskimin e Pasurisë së Pajustifikueshme, pa siguruar kohë dhe hapësirë të mjaftueshme për diskutime dhe konsultime të gjera publike me të gjithë akterët e interesuar, reflekton një qasje të nxituar dhe të motivuar politikisht. Votimi i tij brenda një dite më shumë duket si një përpjekje për përfitim elektoral sesa një angazhim serioz për luftimin e korrupsionit dhe pasurimit të paligjshëm. Kjo praktikë rrezikon rëndë procesin e hartimit të ligjeve dhe është në kundërshtim të drejtpërdrejtë me kritikat e përsëritura të Raportit të BE-së për Vendin, ku është theksuar se miratimi i ligjeve me procedura të përshpejtuara cenon vlerat demokratike.
Po ashtu, emërimi i familjarëve të Ministrit të Mjedisit, Planifikimit Hapësinor dhe Infrastrukturës, si dhe të Zëvendëskryeministrit të Parë, si anëtarë të Bordit të Drejtorëve të ndërmarrjes publike KOSTT, përbën një shembull të qartë të nepotizmit dhe konfliktit të interesit. Ky veprim është një tregues shqetësues për kapjen e institucioneve publike dhe shfrytëzimin e pushtetit për interesa private.
Lëvizja FOL konsideron se zhvillimet e fundit në Kuvend reflektojnë një prirje të rrezikshme për dobësimin e shtetit të së drejtës dhe favorizimin e interesave të ngushta politike. Kuvendi i Kosovës, si organi më i lartë legjislativ dhe mbikëqyrës i ekzekutivit, ka një përgjegjësi të veçantë për të ruajtur integritetin institucional dhe për të forcuar shtetin e së drejtës, duke garantuar transparencë, llogaridhënie dhe respektim të standardeve demokratike.
Thirrje për aplikim: Gara për ese
Shpërndaje në:
English and Serbian below
Hyrje:
Lëvizja FOL dhe Qendra për Studime të Avancuara (FIT) janë duke implemtuar projektin ‘’Ngritja e vetëdijes dhe besimit të qytetarëve në sistemin e drejtësisë’’, mbështetur nga Bashkimi Evropian. Ky projekt tre vjecar synon që të edukojë dhe inkurajojë qytetarët për pjesëmarrje aktive qytetare dhe në këtë proces të kontribuojë në luftën kundër korrupsionit, avancimin e reformave në drejtësi dhe në administratën publike. Njëherazi për të forcuar rolin dhe kapacitetet e shoqërisë civile dhe mediave në avancimin e demokracisë pjesëmarrëse, qeverisjes së mirë, të drejtave të njeriut kështu duke kontribuar në perspektivën evropiane të Kosovës.
Në kuadër te projektit është paraparë të realizohet kampanja ‘’Qasja në Drejtësi’’ ku FOL dhe FIT përmes një sërë aktivitetesh (Udhëzuesit praktik ‘’Qasja në Drejtësi’’, Video animacioneve, paneleve të diskutimit) do realizoj edhe Garën për Ese me temën: ‘’Avancimi i Qasjes në Drejtësi: Rëndësia dhe Sfidat’’ , e dedikuar për studentët nga universitetet publike dhe private në Kosovë.
2. Qëllimi:
Kjo garë synon të inkurajojë këndvështrime dhe njohuri të ndryshme mbi barrierat me të cilat përballen qytetarët kur kërkojnë drejtësi, si dhe rëndësinë e një gjyqësori të hapur dhe të përgjegjshëm. Përmes shkrimit të eseve, pjesëmarrësit jo vetëm që do të kontribuojnë në dialogun më të gjerë mbi këto tema jetike, por gjithashtu do të kenë mundësinë të shfaqin punën e tyre për një audiencë më të gjerë.Tri esetë më të mira do të publikohen në uben faqen e Lëvijzes FOL dhe në gjitha platformat e tjera sociale.
3. Kriteret për aplikim:
Esetë duhet të jenë të fokusuara në temat që lidhen me qasjen në drejtësi; sfidat, rëndësinë e një gjyqësori transparent, raste studimore që nxjerrin në pah iniciativat e suksesshme për rritjen e qasjes në drejtësi; Rekomandime për reformat e politikave për të përmirësuar qasjen në drejtësi;
Esetë duhet të jenë origjinale që nuk janë botuar më parë ose paraqitur për konkurse të tjera;
Esetë duhet te jenë të mirë argumentuara dhe te kenë strukturë të qartë;
Esetë duhet të përfshijnë citimet e duhura për çdo burimi të referuar;
Esetë duhet të shkruhen në fontin Times NewRoman, 12;
Esetë duhet të përmbajnë nga 800 deri 1000 fjalë dhe mund të dorëzohen në gjuhën shqipe, serbe dhe angleze;
Esetë duhet të dërgohen vetëm në formatin ‘Word’;
Esetë do të vlerësohen bazuar në qartësinë e argumentimit dhe cilësinë e kërkimit, origjinalitetin, lidhjen me temën dhe cilësinë e përgjithshme të shkrimit.
4. Kush ka të drejtë të aplikoj?
Thirrja është e dedikuar për studentë (niveli bachelor dhe master) nga universitetet publike ose private në Kosovë;
Afati për Dorëzim:
Esetë të dorëzohen deri më datë 10 dhjetor 2024, në emailin: [email protected].
Bashkangjitur në email duhet të jetë kopja e ID-së së studentit/es.
Subjekti i emailit: “Gara për Ese – Emri dhe Mbiemri i Aplikantit/es.”
Tri esetë më të mira do të përzgjidhen nga juria e Lëvizjes FOL, dhe do shpërblehen me:
Vendi i parë: €150
Vendi i dytë: €100
Vendi i tretë: €50
Të gjithë aplikantët që nuk plotësojnë kushtet e thirrjes, do të eliminohen nga gara.
1. Introduction
The FOL Movement and the Center for Advanced Studies (FIT) are implementing the project “Raising Citizens’ Awareness and Trust in the Justice System” supported by the European Union. This three-year project aims to educate and encourage citizens to engage in active civic participation, thereby contributing to the fight against corruption and advancing reforms in justice and public administration. Additionally, it seeks to strengthen the role and capacities of civil society and the media in promoting participatory democracy, good governance, and human rights, ultimately contributing to Kosovo’s European perspective.
As part of the project, the “Access to Justice” campaign, where FOL and FIT will conduct a series of activities—including practical guidelines, video animations, and discussion panels—alongside an Essay Contest dedicated to students in Kosovo.
2. Purpose
This competition aims to encourage diverse perspectives and insights on the barriers citizens face when seeking justice, as well as the importance of an open and accountable judiciary. By writing essays, participants will not only contribute to the broader dialogue on these vital topics but also have the opportunity to showcase their work to a wider audience. The top three essays will be published on the FOL website and shared on all social media platforms.
3. Criteria for Application
Essays should focus on topics related to access to justice, including challenges, the importance of a transparent judiciary, case studies that highlight successful initiatives, and recommendations for policy reforms to improve access to justice.
Essays must be original and not previously published or submitted for other competitions.
Essays should be well-argued and have a clear structure.
Proper citations must be included for each referenced source.
Essays must be written in Times New Roman font, size 12.
Essays should contain between 800 and 1,000 words and can be submitted in Albanian, Serbian, or English.
Submissions must be sent only in Word format.
Essays will be evaluated based on clarity of argument, quality of research, originality, relevance to the topic, and overall writing quality.
4. Eligibility
The call is open to students (bachelor’s and master’s level) from public or private universities in Kosovo.
Deadline for Submission
Essays should be submitted by 10 December, 2024, to the email [email protected]. For students, a copy of the student ID must be attached to the email.
Email Subject: Essay Competition – Applicant’s First and Last Name.
The three best essays will be selected by the FOL Movement jury and will be awarded as follows:
First Place: €150
Second Place: €100
Third Place: €50
All applicants who do not meet the eligibility criteria will be disqualified from the competition.
1. Uvod
Pokret FOL i Centar za napredne studije (FIT) sprovode projekat “Podizanje svesti i poverenja građana u pravosudni sistem” koji podržava Evropska unija. Ovaj trogodišnji projekat ima za cilj da obrazuje i podstakne građane da se uključe u aktivno građansko učešće, čime se doprinosi borbi protiv korupcije i unapređenju reformi u pravosuđu i javnoj upravi. Pored toga, nastoji da ojača ulogu i kapacitete civilnog društva i medija u promovisanju participativne demokratije, dobrog upravljanja i ljudskih prava, što na kraju doprinosi evropskoj perspektivi Kosova.
Kao deo projekta, kampanja „Pristup pravdi“ uključuje niz aktivnosti – uključujući praktične smernice, video animacije i panele za diskusiju – zajedno sa takmičenjem za eseje posvećenim studentima na Kosovu.
2. Svrha
Ovo takmičenje ima za cilj da podstakne različite perspektive i uvide u barijere sa kojima se građani suočavaju kada traže pravdu, kao i na važnost otvorenog i odgovornog pravosuđa. Pisanjem eseja, učesnici ne samo da će doprineti širem dijalogu o ovim vitalnim temama, već će imati i priliku da prikažu svoj rad široj publici. Prva tri eseja biće objavljena na veb stranici FOL-a i podeljena na svim platformama društvenih medija.
3. Kriterijumi za prijavu
Eseji treba da se fokusiraju na teme koje se odnose na pristup pravdi, uključujući izazove, važnost transparentnog pravosuđa, studije slučaja koje ističu uspešne inicijative i preporuke za reforme politike za poboljšanje pristupa pravdi.
Eseji moraju biti originalni i ne smeju biti prethodno objavljeni ili poslani na druge konkurse.
Eseji treba da budu dobro argumentovani i da imaju jasnu strukturu.
Odgovarajući citati moraju biti uključeni za svaki referencirani izvor.
Eseji moraju biti napisani fontom Times New Roman, veličine 12.
Eseji treba da sadrže između 800 i 1.000 reči i mogu se poslati na albanskom, srpskom ili engleskom jeziku.
Prijave se moraju slati samo u Word formatu.
Eseji će se ocenjivati na osnovu jasnoće argumenta, kvaliteta istraživanja, originalnosti, relevantnosti za temu i ukupnog kvaliteta pisanja.
4. Podobnost
Poziv je otvoren za studente (nivo bachelor i master) sa javnih ili privatnih univerziteta na Kosovu.
Rok za podnošenje
Eseji treba dostaviti do 10 decembar 2024, na email [email protected].
Za studente, kopija studentske karte mora biti priložena uz email.
Naslov e-pošte: Konkurs za esej – ime i prezime kandidata.
Tri najbolja eseja odabrati će žiri Pokreta FOL i biće nagrađeni na sledeći način:
Prvo mesto: €150
Drugo mesto: €100
Treće mesto: €50
Svi kandidati koji ne ispunjavaju kriterijume kvalifikovanosti biće diskvalifikovani sa konkursa.
Qeveria po propozon praktika të gabuara ligjvënëse, me të cilat cenon sigurinë juridike
Shpërndaje në:
Prishtinë, 7 nëntor 2024 – Qeveria e Republikës së Kosovës përmes dispozitës së nenit 33 të Projektligjit mbi ndarjet buxhetore për Buxhetin e Republikës sё Kosovës për vitin 2025, i cili i është propozuar Kuvendit të Republikës së Kosovës, po vendos një praktikë të dëmshme juridike dhe ligjvënëse, duke ndërhyrë në Ligjin për Pagat në Sektorin Publik.
Përkatësisht, neni 9 i Ligjit për Pagat në Sektorin Publik ka përcaktuar se vlera monetare e koeficientit të pagave të të punësuarve në sektorin publik të përcaktohet me ligjin vjetor të buxhetit, ndërsa në asnjë rast nuk e ka autorizuar Qeverinë e Republikës së Kosovës që me ligjin vjetor të buxhetit të ndryshoj strukturën e koeficientëve, veçse të përcaktuar në Ligjin për Pagat në Sektorin Publik.
Kjo praktikë e propozuar ka ngjallur shqetësime për mënyrën e ndjekur, pasi nuk respekton në tërësi dispozitat e Ligjit për Pagat në Sektorin Publik, i cili është ligj special (lex specialis) që përcakton në detaje strukturën dhe nivelet e pagave në sektorin publik. Ndryshimi i tij përmes një ligji tjetër special, siç është Ligji vjetor mbi ndarjet buxhetore për Buxhetin e Republikës sё Kosovës, krijon precedent të gabuar në praktikën ligjore dhe ligjvënëse, duke anashkaluar procedurat e zakonshme për ndryshime ligjore në Kuvend.
Ndryshimet në Ligjin për Pagat përmes Ligjit për Buxhetin mund të ngjallin pikëpyetje për koherencën dhe qëndrueshmërinë e sistemit ligjor. Për më tepër, kjo praktikë mund të hapë rrugën për ndryshime të tjera të ligjeve specifike përmes ligjeve të ndryshme në të ardhmen, gjë që mund të përdoret në mënyrë të papërshtatshme.
Ndryshimet në ligje duhet të kryhen përmes procedurave legjislative të parashikuara, duke respektuar parimet e transparencës dhe përfshirjes së akterëve të interesuar. Vetëm kjo garanton që çdo ndryshim të jetë i studiuar mirë, i qëndrueshëm dhe të përputhet me parimet kushtetuese dhe ligjore.
Rrjedhimisht, kërkojmë nga deputetët e Kuvendit të Kosovës të veprojnë me përgjegjësi dhe të mbrojnë integritetin e sistemit ligjor të Kosovës, duke siguruar që çdo ndryshim ligjor të jetë i miratuar vetëm në përputhje me procedurat dhe parimet kushtetuese dhe ligjore, për të shmangur precedentët e rrezikshëm që mund të dëmtojnë interesat e qytetarëve.
Doracak me 10 skenarë të reagimit rreth shkeljes së të dhënave personale
Shpërndaje në:
Prishtinë, 6 nëntor 2024
Lëvizja FOL në bashkëpunim me Agjencinë për Informim dhe Privatësi ka publikuar një doracak i cili ka për qëllim që të ofroj një pasqyrë të qartë dhe gjithëpërfshirëse mbi situatat e përditshme ku privatësia dhe të dhënat personale mund të shkelën, si dhe për të ndihmuar qytetarët të kuptojnë të drejtat e tyre ligjore dhe hapat që mund të ndërmarrin për t’i mbrojtur ato.
Çdo skenar i paraqitur pasqyron sfidat reale me të cilat mund të përballen qytetarët e Kosovës në lidhje me privatësinë dhe përpunimin e të dhënave personale, duke përfshirë obligimet ligjore të institucioneve përkatëse dhe veprimet që mund të ndërmarrin qytetarët për të siguruar mbrojtjen e të drejtave të tyre.
Ky dokument u zhvillua duke përfshirë kontributin nga takimet e Fokus Grupit dhe sugjerimet e profesionistëve të fushës, me qëllim që të jetë një udhëzues praktik dhe edukativ për të gjithë ata që kërkojnë të kuptojnë më mirë të drejtat e tyre në lidhje me mbrojtjen e të dhënave personale.
Privatësia dhe mbrojtja e të dhënave personale janë të drejta themelore të njeriut, të cilat luajnë një rol të rëndësishëm në jetën e përditshme, veçanërisht në një shoqëri gjithnjë e më të ndërlidhur dhe të dixhitalizuar. Shkelja e privatësisë dhe përpunimi i paautorizuar i të dhënave personale janë shqetësime të mëdha që prekin të gjithë qytetarët, si në sektorin publik ashtu edhe në atë privat.
Ky material do të shërbejë si një burim i vlefshëm për ngritjen e vetëdijes dhe përmirësimin e praktikave të mbrojtjes së privatësisë në Kosovë.
*Ky dokument është realizuar si pjesë e projektit “Human Rightivism”, në kuadër të nismës “Gardianët e të dhënave: Forcimi i Politikave të Privatësisë dhe Ndërgjegjësimit në Institucionet Publike” që udhëhiqet nga Lëvizja FOL. Projekti implementohet nga Fondi për Zhvillim Komunitar (CDF) me mbështetjen e Ambasadës së Suedisë në Prishtinë.
Lëvizja FOL ka mbajtur mbledhjen Kuvendit të Anëtarëve
Shpërndaje në:
Prishtinë, 05 nëntor 2024 – FOL ka mbajtur sot mbledhjen e rregullt vjetore të Kuvendit të Anëtarëve. Gajtë këtij takimi është bërë miratimi i Raportit Financiar dhe i Punës për vitin 2023.
Kuvendi kishte diskutuar dhe çështje të tjera rreth punës dhe aktiviteteve të FOL, ku ishin dhënë disa rekomandime nga anëtarët e kuvendit si dhe përgëzuan FOL-in për punën që po bënë.
Numri i anëtarëve të Kuvendit të Lëvizjes FOL arrin në 15, ndërkaq në këtë mbledhje prezent ishin 10 prej tyre.
Lëvizja FOL, falenderon të gjithë anëtarët e Kuvendit të organizatës për kontributin e dhënë në arritjen e objektivave të organizatës.
Pastrimi i parave në Kosovë: Theksi në aktivitetin kriminal
Institucionet e pavarura tregojnë mangësi në zbatimin e dispozitave ligjore mbi deklarimin e dhuratave
Shpërndaje në:
Prishtinë, 30.10.2024 – Lëvizja FOL sot ka publikuar raportin “Dhuratat e pranuara nga zyrtarët e institucioneve të pavarura të Kosovës (janar-dhjetor 2023)”, raport ky që ka për qëllim të sigurojë një analizë të detajuar të dhuratave protokollare dhe të rastit të pranuara nga zyrtarët e pesë institucioneve të pavarura të Kosovës gjatë periudhës janar-dhjetor 2023.
Albana Hasani, Hulumtuese në FOL, tha se deklarimi i dhuratave dhe pasurisë është ndër mekanizmat themelor në luftimin e korrupsionit, i cili mundëson analizimin e lëvizjeve financiare gjatë kohëzgjatjes së funksionit dhe përputhshmërinë me standardet etike dhe ligjore.
Sipas Hasanit, raporti që u publikua sot nga Lëvizja FOL analizon nivelin e zbatimit të dispozitave ligjore mbi pranimin e dhuratave të rastit dhe protokollare nga zyrtarët e 5 institucioneve të pavarura të Kosovës gjatë periudhës janar-dhjetor 2023. Institucionet e pavarura të përzgjedhura për monitorim janë: Banka Qendrore e Kosovës, Zyra Kombëtare e Auditimit, Komisioni Qendror i Zgjedhjeve, Dogana e Kosovës si dhe Autoriteti i Konkurrencës.
Të dhënat e paraqitura në raport janë siguruar përmes kërkesave për qasje në dokumente publike, drejtuar zyrtarëve përgjegjës të këtyre institucioneve, si dhe Agjencisë për Parandalimin e Korrupsionit, si institucion kyç për mbikëqyrjen e pranimit të dhuratave.
Analiza e të dhënave të paraqitura në këtë raport, tregon se, ndonëse disa institucione kanë bërë përpjekje për të përmbushur obligimet ligjore për raportimin e dhuratave, ekzistojnë disa mangësi të rëndësishme në implementimin e kërkesave ligjore.
Gjetjet kryesore të këtij raporti janë:
Zyrtarët e Bankës Qendrore të Kosovës gjatë periudhës janar-dhjetor 2023 kanë pranuar 46 dhurata, prej të cilave 18 dhurata protokollare, ndërsa 28 të rastit. Pavarësisht kësaj, Banka Qendrore e Kosovës nuk ka dërguar kopjen e katalogut të dhuratave të pranuara në Agjencinë për Parandalimin e Korrupsionit, obligim ky që duhet të kryhet nga institucionet deri me 31 mars të vitit vijues për vitin paraprak.
Zyrtarët e Zyrës Kombëtare të Auditimit gjatë vitit 2023 kanë pranuar 11 dhurata, 7 prej të cilave janë dhurata protokollare, ndërsa 4 të rastit. Zyra Kombëtare e Auditimit është i vetmi institucion, në radhët e institucioneve të monitoruara, që ka bërë deklarim të kopjes së katalogut të dhuratave në Agjencinë për Parandalimin e Korrupsionit për vitin 2023.
Zyrtarët e Komisionit Qendror të Zgjedhjeve dhe të Autoritetit të Konkurrencës gjatë periudhës së monitorimit nuk kanë pranuar asnjë dhuratë të rastit apo protokollare.
Ndërsa, zyrtarët e Doganës së Kosovës gjatë periudhës së monitorimit kanë pranuar vetëm 1 dhuratë protokollare. Sipas përgjigjes së zyrtarëve të Doganës së Kosovës, kjo dhuratë është vendosur në këndin e dhuratave në Doganën e Kosovës. Megjithatë, kopja e katalogut të dhuratës së pranuar nuk është deklaruar në APK, në periudhën e paraparë.
Dihet se agjencia për Parandalimin e Korrupsionit, në bazë të nenit 26 të Ligjit për Deklarimin e Dhuratave dhe Pasurisë, obligohet të inspektoj institucionet në lidhje me raportimin dhe regjistrimin e dhuratave. Ndërsa sipas të dhënave të pranuara nga Agjencia për Parandalimin e Korrupsionit, gjatë vitit 2023 Agjencia ka vizituar dhe inspektuar vetëm 13 institucione publike.
Bazuar në gjetjet e këtij raporti, Lëvizja FOL jep këto rekomandime, disa nga të cilat janë:
APK të rris numrin e institucioneve të inspektuara përtej 13 institucioneve që janë vizituar gjatë vitit 2023. Kjo do të ndihmojë në përmirësimin e mbikëqyrjes dhe në sigurimin që të gjitha institucionet publike të përmbushin kërkesat ligjore për raportimin dhe regjistrimin e dhuratave.
Të gjitha institucionet të dërgojnë në APK kopjet e katalogëve të dhuratave të pranuara deri me 31 mars të viti vijues, për vitin paraprak.
Të vendosen mekanizma të kontrollit të brendshëm për të monitoruar zbatimin e procedurave të deklarimit të dhuratave.
Të nxitet bashkëpunimi ndërmjet institucioneve të pavarura dhe Agjencisë për Parandalimin e Korrupsionit për shkëmbimin e informacioneve dhe praktikave të mira.
Vendimet gjyqësore të publikuara gjatë periudhës korrik-shtator 2024
Shpërndaje në:
Lëvizja FOL ka vazhduar me monitorimin sistematik të publikimit të vendimeve gjyqësore nga të gjitha gjykatat e Republikës së Kosovës edhe në tre mujorin e tretë të vitit 2024.
Gjatë periudhës korrik-shtator 2024 në ueb-faqen zyrtare të KGjK-së janë publikuar gjithsej 11,947 vendime gjyqësore. Numrin më të madh të vendimeve gjatë këtij tre-mujori i ka publikuar Gjykata e Apelit, e cila ka publikuar gjithsej 1,829 vendime gjyqësore, duke u pasuar nga Gjykata Themelore e Gjakovës e cila ka publikuar gjithsej 1,697 vendime gjyqësore.
Nga këto vendime, 7,940 janë për lëndë civile, 2,262 për lëndë penale, 583 janë për lëndë përmbarimore, 212 për lëndë ekonomike dhe 583 për lëndë administrative.
Duhet theksuar se gjatë monitorimit, FOL ka evidentuar se gjykatat kanë publikuar edhe vendime të përseritura, ku për këtë tre-mujor janë evidentuar 53 vendime të përsëritura.
Publikimi i vendimeve gjyqësore, përveç që është obligim ligjor, paraqet edhe një hap të rëndësishëm në respektimin e vlerave të gjyqësisë transparente dhe bashkëkohore. Rrjedhimisht, neni 6 i Ligjit për Gjykatat, ka paraparë obligimin e të gjitha gjykatave që brenda 60 ditësh t’i publikojnë në ueb-faqet e tyre zyrtare të gjitha vendimet, si akte që shënojnë epilogun e një procesi gjyqësor.
FOL ishte pjesë e panairit të Oranizatave të Shoqërisë Civile
Shpërndaje në:
Prishtinë, 16 shator 2024 – Lëvizja FOL i është bashkangjitur aktiviteteve të organizuara nga Forumi për Demokraci në kuadër të Kuvendit të Republikës së Kosovës, me rastin e shënimit të Ditës Ndërkombëtare të Demokracisë.
Gjatë këtij aktiviteti, Lëvizja FOL ka prezantuar punën dhe angazhimin e saj në zhvillimin e demokracisë dhe promovimin e qeverisjes së mirë.
Të gjitha raportet e prezantuara gjatë këtij aktiviteti, mund t`i gjeni edhe në formë elektronike duke klikuar në linkun e mëposhtëm: https://shorturl.at/PD0Gy
Monitorimi i takimeve të Këshillit Prokurorial të Kosovës për periudhën janar – qershor 2024
Shpërndaje në:
Lëvizja FOL ka vazhduar monitorimin e takimeve te Këshillit Prokurorial të Kosovës, ku dhe ka publikuar infografikat mbi periudhën monitoruese janar – qershor 2024.
Gjatë periudhës së parë gjashtëmujore, KPK ka mbajtur gjithsej 11 takime. Nga 11 agjenda të publikuara në ueb faqen zyrtare të KPK-së, 9 prej tyre kanë arritur të publikohen në kohën e paraparë me Ligjin për
Këshillin Prokurorial të Kosovës, konkretisht me nenin 14, paragrafi 2, ku kërkohet që ‘’Rendi ditës së KPK duhet të bëhet publik së paku dyzet e tetë (48) orë para takimit.
Nga 11 takimet e mbajtura, agjendat janë publikuar në ueb faqen zyrtare të KPK në gjuhen shqipe po jo dhe në gjuhen serbe siç dhe parashihet me ligj.
Gjatë kësaj periudhe të monitorimit, 7 pika të rendit të ditës kanë qenë të mbyllura për publikun. Kurse vetëm disa vendime janë publikuar nga takimet e mbajtura.
Ky aktivitet realizohet në kuadër të projektit ‘’Ngritja e vetëdijes dhe besimit të qytetarëve në institucionet e sistemit të drejtësisë’’, mbështetur nga Bashkimi Evropian.
Monitorimi i takimeve të Këshillit Gjyqësor të Kosovës për periudhën janar – qershor 2024
Shpërndaje në:
Lëvizja FOL ka vazhduar monitorimin e takimeve te Këshillit Gjyqësor të Kosovës, ku dhe ka publikuar infografikat mbi periudhën monitoruese janar – qershor 2024.
Gjatë periudhës së parë gjashtëmujore, KGjK ka mbajtur gjithsej 9 takime. Nga 9 agjenda të publikuara në ueb faqen zyrtare të KGjK-së, 8 prej tyre kanë arritur të publikohen në kohën e paraparë me Ligjin për
Këshillin Gjyqësor të Kosovës, konkretisht me nenin 14, paragrafi 2, ku kërkohet që ‘’Rendi ditës së KGjK duhet të bëhet publik së paku dyzet e tetë (48) orë para takimit.
Nga 9 takimet e mbajtura, agjendat janë publikuar në ueb faqen zyrtare të KGjK në gjuhen shqipe dhe në gjuhen serbe, sic dhe parashihet me ligj.
Gjatë kësaj periudhe të monitorimit, 10 pika të rendit të ditës kanë qenë të mbyllura për publikun. Kurse vetëm disa vendime janë publikuar nga takimet e mbajtura.
Publikimi i vendimeve nga takimet e KGjK-së ështe obligim ligjor që rrjedh nga Ligji për Këshillim Gjyqësor, konkretisht në nenin 14, paragrafi 7, i cili ka përcaktuar se ‘’vendimet dhe të githa politikat e miratuara nga nen 14 i këtij ligji, do të publikohen në faqen zyrtare të Këshillit, brenda pesë ditëve nga miratimi i tyre’’.
Ky aktivitet realizohet në kuadër të projektit, ‘’Ngritja e vetëdijes dhe besimit të qytetarëve në institucionet e sistemit të drejtësisë’’, mbështetur nga Bashkimi Evropian.
Qasja në drejtësi është një parim themelor i shtetit të së drejtës, duke siguruar që individët të mund të mbrojnë të drejtat e tyre dhe të zgjidhin mosmarrëveshjet sipas një procesi të drejtë ligjor. Lëvizja FOL nw kuader tw kampanjës ‘’Qasja në Drejtësi’’ ka krijuar ‘’Udhezuesin Praktik mbi Qasjen në Drejtësi’’ për të shërbyer si një burim gjithëpërfshirës, por i qasshëm për qytetarët e Kosovës. Udhëzuesi është projektuar për të:
Siguruar një pasqyrë të qartë dhe koncize të sistemit të drejtësisë në Kosovë, duke përfshirë institucionet kryesore dhe rolet e tyre në procesin ligjor;
Përvijuar të drejtat themelore ligjore për të cilat duhet të jetë i vetëdijshëm çdo qytetar dhe si mund të ushtrohen këto të drejta brenda sistemit të drejtësisë;
Ofrojë udhëzime se si individët mund të kontribuojnë në promovimin e drejtësisë, duke përfshirë angazhimin qytetar dhe përpjekjet për të luftuar korrupsionin; • Përfshirë një drejtori të ndihmës juridike dhe burimeve, duke e bërë më të lehtë për qytetarët të kërkojnë dhe të marrin mbështetje ligjore kur është e nevojshme.
Udhëzuesi synon të çmitizojë proceset ligjore, të qartësojë të drejtat e qytetarëve dhe të sigurojë informacion praktik për orientimin në sistemin gjyqësor. Duke fuqizuar individët me njohuri dhe burime, ky udhëzues luan një rol vendimtar në promovimin e shkrim-leximit ligjor, nxitjen e kulturës së ligjshmërisë dhe inkurajimin e angazhimit aktiv qytetar.
Ky aktivitet është zhvilluar në kuadër të projektit ’’Ngritja e vetëdijes dhe besimit të qytetarëve në institucionet e sistemit të drejtësisë’’, mbështetur nga Bashkimi Europian.
Organizatat joqeveritare Lëvizja FOL, IKD dhe INPO nuk lejohen të monitorojnë procesin e intervistimit të kandidatëve për prokurorë
Shpërndaje në:
Prishtinë, 9 shtator 2024 – Organizatat joqeveritare Lëvizja FOL, Instituti i Kosovës për Drejtësi (IKD) dhe Iniciativa për Progres (INPO), shprehin shqetësim të thellë në lidhje me moslejimin e monitorimit të procesit për rekrutimin e 28 prokurorëve të rinj të shtetit nga ana e Komisionit për Rekrutim pranë Këshillit Prokurorial të Kosovës (KPK).
Sot me datë 9 shtator 2024, organizatat e sipërpërmendura janë paraqitur në ambientin ku është paraparë të mbahej intervistimi i kandidatëve për prokurorë, mirëpo zyrtarët përgjegjës me urdhër të Komisionit për Rekrutimin e Prokurorëve të Rinj, me sjellje të vrazhda dhe joprofesionale, kanë kërkuar nga përfaqësuesit e organizatave në fjalë që të lëshojnë objektin ku po parashihej të zhvilloheshin intervistat për prokurorë të rinj, me arsyetimin se kinse nuk u është dërguar organizatave në fjalë ftesa me shkrim nga komisioni për monitorim të procesit dhe se nuk kanë memorandum bashkëpunim me KPK-në për monitorimin e këtyre proceseve.
Me këtë rast informojmë publikun se FOL, IKD dhe INPO, më 5 shtator 2024 kanë njoftuar KPK-në se do të jenë prezente në procesin e intervistimit të kandidatëve prokurorë, duke dërguar me emër dhe mbiemër përfaqësuesit e organizatave. Mirëpo, monitoruesit në fjalë sot (9 shtator), nuk u lejuan të monitorojnë këtë proces me arsyetimin si më lartë.
Kujtojmë se rekrutimi i kandidatëve për prokurorë është një proces tejet i rëndësishëm për sistemin e drejtësisë dhe si i tillë për shkak të rëndësisë që ka kërkohet që të zhvillohet në atë mënyrë që të gjitha standardet, praktikat vendore dhe ndërkombëtare, duke përfshirë parimin e transparencës duhet të respektohen në plotni nga fillimi i procesit e deri në fund të tij.
Raporti Këshillëdhënës i prokurorëve evropianë në opinion numër 9 të vitit 2014 mbi normat evropiane dhe parimet që ndërlidhen me prokurorë, në pikën 12 përveç tjerash ka konstatuar se: Karriera dhe punësimi i prokurorëve duke përfshirë promovimin, organizimin e veprimet disiplinore dhe përjashtimin duhet të jenë të rregulluara me ligj dhe të administruara mbi kritere transparente dhe objektive në përputhje me procedurat e paanshme.
Po ashtu, rekomandimet e Këshillit të Evropës kishin kërkuar që Këshilli Prokurorial dhe ai Gjyqësor duhej të ishin llogaridhënës ndaj gjyqtarëve, prokurorëve, por edhe shoqërisë, e krejt kjo duke u arritur pikërisht përmes transparencës nëpër konkurset e tyre.
Rekomandimi i Këshillit të Evropës për pavarësinë, efikasitetin dhe përgjegjësitë e gjyqtarëve parasheh që Këshillat për gjyqësorin të tregojnë shkallën më të lartë të transparencës ndaj gjyqtarëve dhe shoqërisë, duke zhvilluar procedura të paracaktuara dhe vendime të arsyetuara. Këto rekomandime që janë dhënë nga Këshilli i Evropës janë në përputhje me opinionet e Këshillit Konsultativ të Gjyqtarëve Evropian (KKGJE), ku parasheh që transparenca në veprimet e ndërmarra nga Këshillat është një faktor thelbësor në besimin që qytetarët kanë në funksionimin e sistemit gjyqësor.
Ndryshe Lëvizja FOL, IKD dhe INPO kishin monitoruar procesin për avancim dhe transferim të nëntë prokurorëve në Prokurorinë Speciale të Republikës së Kosovës, procesin për Kryeprokurorin e Prokurorisë Speciale dhe asaj Themelore në Prishtinë, dhe se veprimi i sotëm për moslejim të organizatave për monitorim të këtij procesi duket i pakuptim dhe në kundërshtim me arsyetimin e dhënë se nuk ka memorandum mes KPK-së dhe organizatave për monitorim të proceseve.
Gjithashtu, lidhur me proceset e rekrutimit nëpër pozita publike, Këshilli Gjyqësor i Kosovës (KGJK) vazhdimisht njofton dhe dërgon ftesa për pjesëmarrje nëpër këto procese, e fundit ishte ftesa për monitorimin e intervistave të kandidatëve gjyqtarë për avancim në Gjykatën Supreme.
Prandaj, një veprim i tillë është për keqardhje dhe i njëjti cenon seriozisht dhe rëndë integritetin e procesit të emërimit të prokurorëve të shtetit dhe ul besimin e publikut se sistemi prokurorial ka për qëllim zhvillimin e procesit në mënyrë transparente dhe të bazuar në meritokraci.