Prishtinë, 11 maj 2021 – Lëvizja FOL ka mbajtur debatin e radhës FOL Hapur me Ministra/e të Kosovës. E ftuara e radhës ishte ministrja e Arsimit, Shkencës, Teknologjisë dhe Inovacionit znj. Arbërie Nagavci.

Gjatë këtij takimi është diskutuar rreth planifikimit të Planit të Punës së Qeverisë për vitin 2021, gjegjësisht aktivitetet të cilat i ka caktuar Ministia e Arsimit në planin e punës, punën, prioritetet si dhe sfidat të cilat e presin ministrinë Arsimit, Shkencës, Teknologjisë dhe Inovacionit gjatë këtij mandati.

Znj.Nagavci prezantoi disa nga prioritetet që kjo ministri ka caktuar për vitin 2021, ku prioritet i tyre ishte menaxhimi i situatës me pandemin në afat të shkurtër.

Ajo tha se ne kemi përcaktuar 5 qëllime strategjike të cilat janë publike tashmë dhe janë në programin tonë qeverisës dhe shpalosi disa nga to.

• Duke filluar me arsimin gjithpërfshirës dhe të digjitalizuar
• Harmonizimin e shkollave profesinale me tregun e punës
• Menaxhimin e cilësisë në arsimin e lartë
• Edukimi i hershëm – Shpërndarja e shujtës, largimi i vlerësimit me notë
• Resurset humane
• Arsimi dhe aftësimi profesional

Gjatë këtij debati u pranuan dhe pyetje të ndryshme nga gazetarët si dhe nga ndjeksit online.

Prishtinë, 7 maj 2021 – Lëvizja FOL ka organizuar sot tryezë diskutimi, me ç`rast ka publikuar raportin “Realizimi i Planit të Punës së Këshillit Prokurorial të Kosovës (KPK) dhe Prokurorit të Shtetit (PSH) për vitin 2020”.

Mexhide Demolli-Nimani, drejtoreshë Ekzekutive e Lëvizjes FOL, tha se duke marrë parasysh rëndësinë dhe peshën e madhe të përgjegjësisë së bartësve të institucioneve të sistemit prokurorial, monitorimi dhe analizimi i punës së këtyre institucioneve është i një rëndësie të veçantë për shoqërinë civile. Andaj, sipas saj, Lëvizja FOL gjatë këtyre muajve ka monitoruar nivelin e realizimit të Planit të Punës së Këshillit Prokurorial të Kosovës si dhe të Prokurorit të Shtetit për vitin 2020 pa u lëshuar në analizën e cilësisë dhe efektshëmrisë së tyre por vetëm në aspektin kuantitativ.

Albana Hasani, Hulumtuese në Lëvizjen FOL, tha se Plani i Punës së Këshillit Prokurorial të Kosovës për vitin 2020, duke u bazuar në përgjigjjet e pranuara nga ky institucion, ka arritur të realizohet rreth 81 % nga ana e këtij institucioni. Ndërkaq, sipas përgjigjjeve të pranuara nga ana e Prokurorit të Shtetit, Plani i Punës së Prokurorit të Shtetit ka arritur të realizohet rreth 97 %.

Sipas Hasanit, publikimi i të dhënave në lidhje me punën dhe aktivitetet e këtyre institucioneve në ueb-faqen zyrtare të Sistemit Prokurorial vazhdon të mbetet shqetësuese. Sipas saj, nga 143 aktivitete të realizuara të KPK-së, në ueb faqen zyrtare të saj ky institucion ka publikuar të dhëna për realizimin e vetëm 18 aktiviteteve, apo vetëm për 13 % të tyre, ndërkaq nga të gjitha aktivitetet e realizuara të Planit të Punës së PSh-së, ky institucion ka publikuar vetëm 2 aktivitete.

“Kjo pra mbetet një prej sfidave të këtyre institucioneve në këtë drejtim, dhe se pa dyshim se publikimi i vazhdueshëm i aktiviteteve që realizohen, do të ndikonte në rritjen e transparencës së këtyre institucioneve dhe në fuqizimin e besimit të publikut në punën e Sistemit Prokurorial në përgjithësi”, tha Hasani.

Jetish Maloku, Kryesues i Këshillit Prokurorial të Kosovës, tha se kanë arritur që të përmbushin planin e punës në përpikëri, duke shtuar se pandemia ka prolonguar disa prej aktiviteteve.

“Ne kemi parasysh rrethanat në vitin 2020, për fat të keq pandemia ka qenë guri më i rëndë në Këshill, ka ndikuar negativisht në punën tonë. Nuk ka dilemë se një staf të përgjysmuar ka ndikuar në azhurnimin e aktiviteteve tona me planin e punës për vitin 2020”, tha Maloku.

“Unë jam i lumtur që e shoh këtë shifër 81%. Këto të gjetura do t’i marrim seriozisht dhe do të futen raport ku ka vend do t’i përmirësojmë”, përfundoj Maloku.

Bahri Hyseni nga Prokurori i Shtetit, tha se raporti i FOL-it është tejet real dhe do të ndikojnë në avancimin e punës së tyre në përgjithësi.

Ai më pas tha se, edhe përkundër që kanë punuar me staf të përgjysmuar për shkak të pandemisë, kanë arritur që të sekuestrohen afër 20 milionë euro, të shënjëstrohen 9 raste për korrupsion e të ngriten 10 aktakuza. “Viti 2020 është i veçantë dhe do të kisha dëshirë që të gjitha aktivitet të realizohen, por kemi pasur probleme. Avancimi i llogaridhënies vazhdon gjatë gjithë kohës”, tha Hyseni.

“Te prokurori nuk ka parashkrime, 50 mijë lëndë janë përfunduar. Edhe pse me staf të reduktuar kemi arritur 113% për të kryer më tepër lëndë se që na kanë ardhur. Forcimi i luftës kundër korrupsionit, 20 milion euro janë sekuestruara, por problem e kemi konfiskimin. Vetëm këtë muaj rreth 20 milionë euro ka sekuestruar Prokuroria”, përfundoi Hyseni.

Prishtinë, 05 maj 2021 – Lëvizja FOL ka mbajtur debatin e radhës FOL Hapur me Ministra/e të Kosovës. Gjatë këtij takimi është diskutuar rreth planifikimit të Planit të Punës së Qeverisë për vitin 2021, gjegjësisht aktivitetet të cilat i cakton ministria e Drejtësisë në këtë plan, punën, prioritetet si dhe sfidat të cilat e presin ministren znj. Albulena Haxhiu gjatë këtij mandati.

Gjatë këtij debati znj. Haxhiu prezantoi disa nga prioritetet që ministria e Drejtësisë ka caktuar në Planin e Punës për vitin 2021, plan i cili sipas saj do të miratohet me 7 maj në Qeveri.

Prioritetet e planit të punës së kësaj ministrie janë: Rishikimi Funksional i Sistemit të Drejtësisë, Vetingu në sistemin gjyqësor, Ligji për Konfiskimin e pasurisë së fituar në mënyrë të paligjshme, Dhuna në Familje, Krimet e Luftës, Themelimi i Instituti për krimet e luftës në Kosovë.

FOL do të vazhdoj me organizimin e debateve me ministra/e gjatë muajit maj.

Fjalimi i ministres Haxhiu;

Debatet FOL Hapur me ministra/e realizohen me mbështetjen e programit MATRA të Ambasadës Holandeze në Kosovë dhe zbatohet në bashkëpunim me PIPS.

Prishtinë, 30 prill 2021 – Lëvizja FOL ka pritur sot në një takim miqësor Shefin e Misionit të EULEX-it në Kosovë, z. Lars-Gunnar Wigemark. Në këtë takim u diskutua rreth aktiviteteve të ndërmarra dhe çështjeve që Lëvizja FOL ka ngritur dhe për të cilat ka avokuar në vazhdimësi.  Fokus i veçantë iu dha aktiviteteve dhe punës së Lëvizjes FOL në fushën e sundimit të ligjit, luftës ndaj korrupsionit, si dhe mbi ndikimin e pandemisë COVID-19 në realizimin e projekteve.

Shefi i Misionit të EULEX-it z. Wigermark, shprehi mirënjohje dhe inkurajim për punën e Lëvizjes FOL, dhe ofroi mundësinë e bashkëpunimit lidhur me çështjen e sundimit të ligjit dhe luftimin e korrupsionit.

Prishtinë, 22 prill, 2020 – Lëvizja FOL ka filluar sot me serinë e debateve në forumin FOL Hapur me ministra. I ftuari i parë në Forumin FOL Hapur, ishte z. Elbert Krasniqi, ministër në Ministrinë e Administrimit të Pushtetit Lokal.

Qëllimi i këtij diskutimi dhe diskutimeve tjera që do ti mbajmë me ministra në ditët në vijim do të jetë rreth prioriteteve në Programin Qeveritar, me fokus Plani vjetor i Punës së Qeverisë për vitin 2021.

Në fjalimin e z. Elbert Krasniqi, mund të shihni disa nga prioritetet e kësaj ministrie si dhe premtimet për 100 ditëshin e punës së tij.

Fjalimi për FOL Hapur

E nderura znj. Demolli – Nimani,

Të nderuar/a përfaqësues të mediave,

Të nderuar/a të pranishëm.

Më lejoni që fillimisht të ju falënderojë për ftesën, për mu dhe ministrinë që drejtojë është nder e vlerë e madhe prania ime sot në këtë format të diskutimit. Me lejoni të fillojë fjalinë time me zotimin dhe prioritetin e parë që MAPL nën udhëheqjen time e ka dhe do ta ketë e ai është bashkëpunimi me shoqërinë civile. Është jashtëzakonisht e rëndësishme që përpos pasqyrës institucionale ta kemi edhe perspektiven kritike e analitike nga organizatat e shoqërisë civile për zhvillimin dhe avancimin e pushtetit lokal në Republikën e Kosovës.

Ministria e Administrimit të Pushtetit Lokal – MAPL ka përgatitur draftin e planit qeveritar strategjik dhe operacional për vitet 2021-2025. Në këtë plan për këtë periudhë kohore parashihen të arrihen në mes tjerash katër qëllime strategjike për avancimin pushtetit lokal në Republikën e Kosovës. Ky plan është i bazuar në skanimin e gjendjes aktuale dhe si derivat i një procesi gjithëpërfshirës brenda ministrisë.

Prioritet kryesor i MAPL-së është mbështetja e komunave për menaxhimin dhe luftimin e pandemisë COVID – 19. Për këtë jemi në përfundim të procedurave së bashku me Ministrinë e Shëndetësisë për ndarjen e një fondi emergjent sidomos për furnizmin e komunave me barna nga lista esenciale.

Ne kemi përgatitur dhe planifikuar qëllimet strategjike ku duhet intervenim i menjëhershëm dhe atë brenda 100 ditëshit të parë të kësaj qeverie. Ndërhyrja e parë duhet të bëhet në reformën e kornizës ligjore për pushtetin lokal dhe atë përmes plotësim ndryshimit dhe hartimit të kornizës së re ligjore që ndërlidhet me administrimin e pushtetit lokal. Gjatë këtij 100 ditëshi ne do të arrijmë që të plotësojmë ndryshojmë dy ligje bazike për pushtetin lokal atë të Vetëqeverisjes Lokale (LIGJI NR. 03/L-040) dhe ligjin mbi Financat e Pushtetit Lokal (LIGJI NR. 03/L-049). Ndërsa do të përfundojmë koncept dokumentet për dy ligjet e reja përkatësisht Ligjin për Grantin e katërt Qeveritar dhe Ligjin për Grantin e Përformancës së Komunave. I pari si derivat i premtimit tonë elektoral dhe i dyti si derivat i një procesi të gjatë ku MAPL së bashku me donatorë ndërkombëtarë kanë bërë vlerësimin dhe ofrimin e granteve për komuna në bazë të performancës së tyre vjetore.

Pandemia COVID 19 ka ndikuar edhe në rrafshin lokal, përkatësisht në dy nivele në atë publik dhe privat. Në sektorin publik, ndikimi ka qenë në kufizimin e mundësisë për investime publike, në ofrimin e kufizuar të shërbimeve publike dhe administrative, pamundësinë e komunave në ndërmarrjen e procedurave të prokurimit publik, anulimin e takimeve të organeve kolektive komunale, si dhe anulimin e konsultimeve publike. Ndërsa, në sektorin privat, më të prekur janë sektori i ndërtimtarisë, hotelerisë, gastronomisë, tekstilit si dhe pjesa më e madhe e shërbimeve. Për të pasur një pasqyrë të saktë të ndikimit të pandemisë COVID 19 në rrafshin lokal, MAPL ka planifikuar të realizojë një studim në secilën komunë përkatësisht në 38 komunat e Republikës së Kosovës për të identifikuar dhe adresuar secilin problem qe pandemia ka shkaktuar. Pra, ky do të jetë një dokument publik orientues për politikat publike në lidhje me ndikimin e pandemisë COVID 19 në nivelin lokal në Republikën e Kosovës. Problemet e identifikuara do të adresohen përmes zhvillimit dhe zbatimit ët Planeve Emergjente Komunale për Rimëkëmbje Ekonomike. Për këtë MAPL do të organizojë edhe Konferencën e Donatorëve dhe Investitorëve vendas dhe të huaj që të ju ndihmojnë komunave për zbatimin e atyre planeve. Metodologjia do të jetë ë bazuar në teknikat e RAR – Rapid Assessment and Response (vlerësim dhe reagim i shpejtë).

Qeverisja e hapur, efikase dhe llogaridhënëse do të jetë prioritet i 100 ditëshit të MAPL-së. Këtë ministria ka planifikuar të arrijë duke filluar procedurat e anëtarësimit në organizatën ndërkombëtare Partneriteti për Qeverisje të Hapur – PQH (Open Government Partnership – OGP). Anëtarësimi i Kosovës në këtë mekanizëm ndërkombëtarë për qeverisje të hapur nuk është qellim në vete sepse qëllimi i vërtetë është hartimi dhe zbatimi i Planit Nacional për Qeverisje të Hapur 2022-2024. Deri tek ky qëllim bazuar në praktikat dhe procedurat e PQH-së, MAPL në koordinim të ngushtë më dikasteret tjerë të Qeverisë së Kosovës do të krijojë Komitetin Nacional për Anëtarësim i cili komitet do të udhëhiqet nga MAPL (përkatësisht Qeveria e Kosovës) dhe bashkë-udhëhiqet nga Organizatat e Shoqërisë Civile në Kosovë. Ky komitet do të përbehet nga institucione publike, organizata jo-qeveritare, përfaqësues të sektorit të biznesit dhe akterë tjerë relevant vendas dhe të huaj në Republikën e Kosovës. Pra, gjatë vitit 2021 do të bëhet vlerësimi i kritereve për anëtarësim në PQH, krijimi dhe funksionalizimi i Komitetit Nacional për Anëtarësim, hartimi i planit dhe vendimi qeveritar për zbatimin e tij.

Gjithashtu prioritet i 100 ditëshit të parë do të jetë fillimi i punimeve në zhvillimin e platformës nacionale për pushtetin lokal E-KOMUNAT. Me këtë platformë do të arrijë rritjen e efikasitetit të shërbimeve publike komunale përmes digjitalizimit të shërbimeve dhe rritjen e transparencës dhe llogaridhënies së legjislativit dhe ekzekutivit të nivelit lokal.

Në kuadër të planit qeveritar strategjik dhe operacional për vitet 2021-2025, MAPL është fokusuar edhe në zhvillimin e qëndrueshëm dhe afatgjatë komunal. Këtë do të arrijmë përmes hartimit dhe zbatimit të Programit Nacional për Zhvillim Ekonomik Lokal 2022 – 2029. Një dokument i tillë do të ishte në përputhje me agjendën e integrimit evropian duke inkuadruar dhe adoptuar Strategjinë për Zhvillim Regjional të BE-së (EU Regional Development Strategy) ku një e treta e buxhetit total të BE shkon në investime për zbatimin e kësaj strategjie. Dhe në fund por jo për nga rëndësia ndihmon në harmonizimin e politikave zhvillimore nga niveli qendror tek niveli lokal përmes centralizimit të politikave përmes Grantit të IV-të Qeveritar. I tërë procesi 8 vjeçar duhet që të bëhet në koordinim të plotë në mes MAPL-së, Zyrës së Kryeministrit, Zëvendëskryeministrit për Zhvillim dhe Integrime, ministrive të linjës, të gjitha komunave dhe institucioneve e organizatave vendore e ndërkombëtare.

Me plotësim ndryshimin e kornizës ligjore për pushtetin lokal vjen edhe ndryshimi strukturor i funksionimit të komunave. Në këtë ndryshim në do të përqendrohemi në krijimin dhe avancimin e mekanizmave për drejtat e njeriut dhe komunitetet në nivelin lokal. Për këtë me ligjin për Vetëqeverisje Lokale do të parashohim shkrirjen e shumë zyreve të ndërlidhura në Drejtorinë Komunale për të Drejtat e Njeriut dhe Komuniteteve. Me këtë përpos që do të funksionalizojmë këtë drejtori do të adresojmë edhe rekomandimet e vazhdueshme të BE-së për nivelin lokal në Raportet vjetore të progresit për Republikën e Kosovës.

Siç e përmenda në fillim ky plan është hartuar në bazë të një vlerësim paraprak të gjendjes aktuale. Nevojiten dy intervenime serioze për ngritjen e kapaciteteve humane për avancimin e pushtetit lokal. Njëri ndërlidhet me avancimin e procesit të integrimit evropian ku ne si MAPL nuk do lejojmë që niveli lokal të jetë pengesë në këtë proces. Për këtë dhe duke pasur parasysh nivelin aktual të kapaciteteve humane që merren me integrime në nivelin komunal ne kemi paraparë ofrimin e bursave në kuadër të skemës Young Cell Scheme për vitin 2022. Shkollimi dhe sistemimi në Zyret Komunale për Integrim i 38 zyrtarëve të shkolluar në kuadër të kësaj skeme për integrime evropiane. Ndërsa në kuadër të MAPL-së do të fuqizohet sektori për programim, monitorim, kontraktim dhe vlerësim te projekteve përmes krijimit të Departamentit për Programim, monitorim, kontraktim dhe vlerësim të projekteve në kuadër të MAPL-së.

MAPL do të vazhdojë ndarjen e graneteve për shërbimet socio-ekonomike dhe në bashkëpunim më donatorët e huaj ndarjen e graneteve të përformancës dhe granteve përmes programit të BE-së IPA për bashkëpunime ndërkufitare. Gjithashtu për sektorin privat në bashkëpunim me Banken Botërore do të vazhdojë fuqizimin e ndërmarrësve të rinj përmes ndarjes së granteve për ndërmarrje të vogla dhe të mesme. Përmes këtij programi parashihet të ndahen 4000 grante për periudhën kohore 2022-2025 dhe mbështetjen e 200 ndërmarrësve të rinj me mjete monetare duke realizuar kështu edhe premtimet tona elektorale.

Ju faleminderit dhe jam i hapur për çdo pyetje dhe tema tjera të diskutimit të interesit dhe fushës së qeverisjes lokale

*Këto diskutime realizohen me mbështetjen e programit MATRA të Ambasadës Holandeze në Kosovë dhe zbatohet në bashkëpunim me Institutin e Prishtinës për Studime Politike(PIPS).    

Prishtinë, prill 2021 – Lëvizja FOL vazhdon të monitoroj publikimin e aktgjykimeve për të gjitha gjykatat e Kosovës. Gjykatat e Kosovës gjatë muajit mars 2021, kanë publikuar 1801 aktgjykime në ueb – portalin e Këshillit Gjyqësor të Kosovës. Sipas monitorimit të FOL edhe gjatë muajit mars 2021, gjykata me më së shumti aktgjykime të publikuara është Gjykata Themelore e Prishtinës, e cila ka publikuar në total 330 aktgjykimeve.

Gjykata Themelore e Prishtinës (bashkë me degët në Lipjan, Podujevë, Gllogovc, Graçanicë) ka publikuar 150 lëndë civile, 153 penale dhe 27 ekonomike. Ndërkaq, sa i përket gjyqtarëve me më së shumti aktgjykime të publikuara në Gjykatën Themelore të Prishtinës janë: Minir Hoti (45 aktgjykime), Gazmend Bahtiri (42 aktgjykime), Avdirrahman Gashi (24 aktgjykime), Nazmi Neziri (19 aktgjykime) Donikë Dobruna (19 aktgjykime).

Gjykata Themelore e Mitrovicës (së bashku me degët saj Skënderaj, Vushtrri, Zubin Potok, Leposaviq) ka publikuar në total 155 aktgjykime: 87 lëndë civile dhe 68 penale. Gjyqtarët me më së shumti aktgjykime të publikuara janë: Agron Maxhuni (25 aktgjykime), Ragip Kadriu (22 aktgjykime), Naim Meholli (22 aktgjykime), Fatos Sejdijaj (11 aktgjykime). Мilos Маrkoviç (11 aktgjykime).

Gjykata Supreme (përfshirë Dhomën e Posaçme dhe Kolegjin e Apelit) ka publikuar në total 177 aktgjykime. Nga to 129 janë civile, 24 penale, 2 ekonomike dhe 22 administrative.

Pesë gjyqtarët me më së shumti aktgjykime të publikuara janë: Manusha Karaçi (24 aktgjykime), Hasim Sogojeva (21 aktgjykime), Teuta Ibrahimi (18 aktgjykime), Shkelzen Sylaj (17 aktgjykime) si dhe Mejreme Memaj (17 aktgjykime).

Gjykata e Apelit (bashkë me Divizionin e Apelit të Mitrovicës) ka publikuar gjithsej 116 aktgjykime: 95 civile, 16 penale si dhe 5 lëndë ekonomike.

Gjyqtarët që kanë publikuar më së shumti aktgjykime në këtë gjykatë janë: Nenad Laziç (22 aktgjykime), Nora Bllaca-Dula (17 aktgjykime), Valon Totaj (16 aktgjykime), Drita Rexhaj (12 aktgjykime) dhe Kujtim Pasuli (10 aktgjykime).

Gjykata Themelore e Ferizajt (bashkë me degët Kaçanik dhe Shtërpce) kanë publikuar gjithsej 201 aktgjykime: 61 civile dhe 140 penale.

Pesë gjyqtarët me më së shumti aktgjykime të publikuara janë: Zajrete Muhaxhiri (19 aktgjykime), Fitore Daci (18 aktgjykime), Shabi Idrizi (16 aktgjykime), Burim Çaka (14 aktgjykime) si dhe Adem Shabani (13 aktgjykime).

Gjykata Themelore e Gjakovës (bashkë me degët Malishevë dhe Rahovec) ka publikuar gjithsej 252 aktgjykime: 82 civile dhe 170 penale.

Pesë gjyqtarët me më së shumti aktgjykime të publikuara janë: Mizahir Shabani (43 aktgjykime), Diana Sina (33 aktgjykime), Jonuz Bugari (25 aktgjykime), Iliriana Hoti (24 aktgjykime) si dhe Ilir Rashkaj (22 aktgjykime).

Gjykata Themelore e Gjilanit (bashkë me degët Viti, Kamenicë dhe Novobërdë) ka publikuar gjithsej 102 aktgjykime: 48 civile dhe 54 penale.

Në Gjykatën Themelore të Gjilanit gjyqtarët me më së shumti aktgjykime të publikuara janë: Rilind Sermaxhaj (32 aktgjykime), Mirvete Alidemi (29 aktgjykime), Florije Qerimi (11 aktgjykime), Sadri Krasniqi (6 aktgjykime) si dhe Emine Salihi, Aziz Shaqiri, Naser Maliqi dhe Venhar Salihu (me nga 4 aktgjykime).

Gjykata Themelore e Prizrenit (bashkë me degët Dragash dhe Suharekë) në ueb portal ka publikuar në total 265 aktgjykime. Mirëpo në databazën e FOL janë evidentuar 264 aktgjykime, sepse 1 ishte aktvendim, e i cili nuk evidentohet në databazën tonë. Nga 265 aktgjykime, 43 janë civile dhe 221 penale.

Gjyqtarët me më së shumti aktgjykime të publikuara janë: Qemail Suka (34 aktgjykime), Lavdim Bajraktari (33 aktgjykime), Robert Tunaj (32 aktgjykime), Shpresa Emra (25 aktgjykime) si dhe Vjollca Buzhala (18 aktgjykime).

Gjykata Themelore e Pejës (bashkë me degët Klinë dhe Istog) ka publikuar 204 aktgjykimeve: 70 civile dhe 134 penale.

Gjyqtarët me më së shumti aktgjykime të publikuara janë: Arben Mustafaj (25 aktgjykime), Sabrije Rraci (23 aktgjykime), Murat Hulaj (19 aktgjykime), Shaqë Curri (18 aktgjykime) si dhe Nexhat Musaj (16 aktgjykime).

Prishtinë 08 prill 2021 – Lëvizja FOL ka mbajtur konferencë për media me ç’rast ka publikuar raportin”Performanca e Prokurorisë në Luftën Kundër Korrupsionit 2020”.

Albana Hasani nga FOL tha se nga 646 lëndë të korrupsionit sa ishin në punë në të gjitha prokuroritë e Republikës së Kosovës për vitin 2020, prokuroritë kanë arritur ti trajtojnë 329 prej tyre apo 51 %. Ndërkaq 317 lëndë kanë ngelur të pa trajtuara dhe janë bartur për vitin 2021. Sipas saj “ende vazhdon të mbetet shqetësuese bartja e numrit të madh të lëndëve nga viti në vit, ku vetëm në vitin 2020 ishin bartur gjithsej 267 lëndë të korrupsionit nga viti paraprak”, tha ajo.

Norma e zgjidhjes së lëndëve të korrupsionit në të gjitha Prokuroritë e Republikës së Kosovës për vitin 2020 është arritur 87 %. Ky rezultat ka ardhur si rrjedhojë e faktit se numri i lëndëve të zgjidhura gjatë kësaj periudhe ishte më i ulët se numri i lëndëve të reja – të krijuara gjatë vitit 2020.

Sipas metodologjisë, “354 ditë i nevojiten Prokurorit të Shtetit për ti zgjidhur të gjitha lëndët e korrupsionit që kanë mbetur të pazgjidhura në vitin 2020” tha Hasani.

Me fluksin më të madh të lëndëve të korrupsionit gjatë kësaj periudhe është përballur Prokuroria Themelore e Prishtinës, e cila në punë ka pasur gjithsej 221 lëndë, 115 prej të cilave i ka zgjidhur. Ndërsa, me fluksin më të ulët të lëndëve të korrupsionit gjatë vitit 2020 është përballur Prokuroria Themelore e Gjakovës, e cila në punë ka pasur gjithsej 27 lëndë të korrupsionit, 15 prej të cilave i ka zgjidhur.

Sa i përket performancës, “Prokuroria që ka arritur rezultatet më të mira në trajtimin e lëndëve të korrupsionit gjatë vitit 2020, është Prokuroria Themelore e Gjilanit e cila gjatë kësaj periudhe ka arritur normën më të lartë të qarkullimit të lëndëve, dhe indeksin më të ulët të lëndëve të grumbulluara”, tha ajo. Nga 41 lëndë të korrupsionit sa ka pasur në punë, kjo prokurori ka arritur të zgjidh 33 prej tyre, ndërsa vetëm 8 i ka bartur për vitin 2021.

Gjithmonë duke ju referuar statistikave të Këshillit Prokurorial të Kosovës, prokuroria me rezultatet më të ulëta në trajtimin e lëndëve të korrupsionit gjatë vitit 2020 është Prokuroria Themelore e Mitrovicës, e cila nga 100 lëndë sa ka pasur në punë gjatë viti 2020, ka arritur të trajtoj vetëm 17. Pra kjo prokurori gjatë kësaj periudhe ka arritur normën më të ulët të qarkullimit të lëndëve, si dhe indeksin më të lartë të lëndëve të grumbulluara.

Duke u bazuar në gjetjet e lartëpërmendura, FOL jep këto rekomandime:

• Të rritet numri i prokurorëve në Departamentin e Krimeve të Rënda, që merren me rastet e korrupsionit;
• Lëndët e korrupsionit, e veçanërisht ato të profilit të lartë të trajtohen me prioritet absolut;
• Të respektohen në përpikmëri obligimet në trajtimin e rasteve të korrupsionit sipas afateve dhe obligimeve të përcaktuara në ligj;
• Të rritet vazhdimisht transparenca e Prokurorit të Shtetit dhe e Këshillit Prokurorial të Kosovës në lidhje me ofrimin e qasjes në dokumente publike në pajtim me obligimet që dalin nga ligji;
• Të publikohen në vazhdimësi raportet statistikore në ueb-faqen zyrtare të Sistemit Prokurorial në lidhje me numrin e lëndëve të zgjidhura dhe në trajtimin e rasteve të korrupsionit.

LETËR PUBLIKE

Drejtuar: Komisionit për Çështje të Sigurisë dhe Mbrojtjes

Kuvendi i Republikës së Kosovës

Të nderuar,

Përmes kësaj letre, ne organizatat e poshtëshënuara, ju drejtohemi që të filloni sa më parë procedurat për përzgjedhjen e Komisionerit/es për Informim dhe Privatësi. Siç jeni të njoftuar, fillimi i zbatimit të dispozitave të Ligjit për Qasje në Dokumente Publike dhe të Ligjit për Mbrojtjen e të Dhënave Personale është i ndërlidhur me përzgjedhjen e Komisionerit/es të Agjencisë për Informim dhe Privatësi (AIP).

Komisioneri/ja për Informim dhe Privatësi është autoriteti përgjegjës për mbrojtjen e të drejtave dhe lirive themelore të personave fizik në lidhje me përpunimin e të dhënave personale, si dhe garantimin e qasjes në dokumente publike dhe për këtë shkak, pamundësia e përzgjedhjes së tij e ka stagnuar punën e Agjencisë në tërësi.

Prandaj, duke marrë parasysh rëndësinë dhe impaktin e këtij institucioni në sferën e mbrojtjes së të dhënave personale dhe garantimin e qasjes në dokumente publike dhe domosdoshmërinë që sa më parë të arrihet funksionalizimi i Agjencisë për Informim dhe Privatësi, përmes kësaj letre kërkojmë nga Ju që të ndërmerren hapa konkrete dhe çështja e zgjedhjes së Agjencisë për Informim dhe Privatësi të jetë prioritet i lartë.

Në fund, ju njoftojmë që ne mbesim të përkushtuar të marrim pjesë edhe më tutje në monitorimin e përzgjedhjes së kandidatëve, gjithmonë me shpresën në finalizimin sa më të shpejtë të këtij procesi.

Me respekt,

Lëvizja Fol

Flutura Kusari

Instituti GAP

Grupi për Studime Juridike dhe Politike(GLPS)

Instituti Demokratik i Kosovës (KDI)

Fondacioni Kosovar për Shoqëri Civile(KCSF)

Instituti Demokraci për Zhvillim(D4D)

Organizata ÇOHU

“Demokracia në Veprim” kërkon inicimin e procesit të reformës zgjedhor

Sot, rrjeti i organizatave vendore për vëzhgimin e zgjedhjeve “Demokracia në Veprim” (DnV), publikoi raportet përfundimtare lidhur me vlerësimin e zgjedhjeve të parakohshme parlamentare të 14 shkurtit.

Eugen Cakolli nga DnV, vlerësoi që zgjedhjet janë zhvilluar në përputhje me standardet demokratike për zgjedhje të lira dhe të drejta. “Përjashtim në këtë kualifikim përbën votimi në komunat me shumicë serbe, ku është evidentuar votim i orkestruar për dy subjekte politike nga radhët e komuniteteve, si dhe dalje e pazakontë e votuesve në zgjedhje deri në 85%.” shtoi Cakolli.

Dita e zgjedhjeve u vlerësua se është zhvilluar e qetë, pa ndonjë incident që do të mund të ndikonte në integritetin e procesit zgjedhor. Ndonëse procesi i votimit ishte i rregullt, i njëjti u tha se është karakterizuar nga disa probleme të përsëritura nga ciklet e mëparshme zgjedhore, si dhe me nivele jo të kënaqshme të respektimit të masave anti-COVID.

Procesi i numërimit të votave, sidomos të kandidatëve të subjekteve politike, u cilësua si një prej problematikave kryesore të procesit zgjedhor. Implikimi i personave të dyshuar në vepra penale të falsifikimit dhe manipulimit të rezultateve zgjedhore në QNR, e dëshmuar përmes publikimit të një video-incizimi, u tha se ka zbehur kredibilitetin e këtij procesi. Sa i përket rinumërimeve, u potencua që ndonëse numri i vendvotimeve të rinumëruara është dukshëm më i ulët se në zgjedhjet e vitit 2019, sërish, rinumërimi i rreth 700 kutive apo 29% të numrit të përgjithshëm të vendvotimeve, e përcjellë edhe me përsëritjen e numërimit të votave me kusht dhe atyre me postë për një subjekt politik, shpërfaqë politizimin e thellë dhe mungesën e integritetit në mesin e disa komisionerëve dhe stafit të QNR-së.
Edhe pse puna e KQZ-së u vlerësua si transparente, u theksua fakti që ndryshe nga proceset e mëparshme, në këto zgjedhje puna e KQZ-së është shoqëruar me polarizim dhe përplasjet verbale mes anëtarëve të KQZ-së. Po ashtu, puna dhe pavarësia e KQZ-së u tha se janë cenuar edhe nga ndërhyrjet nga palët e jashtme. Kurse, Kryetarja e KQZ-së ka qenë target i sulmeve të shumta edhe nga Lëvizja Vetëvendosje, por edhe palë tjera.

Operacioni i votimit jashtë vendit dhe procesi i certifikimit të subjekteve politike dhe kandidatëve të tyre u konsideruan si dy hallkat më të ndjeshme dhe problematike të këtyre zgjedhjeve. Ndërsa, institucionet përgjegjëse për trajtimin e ankesave dhe apeleve lidhur me zgjedhjet, u konsiderua se kanë vepruar me profesionalizëm dhe në mënyrë të paanshme në trajtimin e ankesave dhe apeleve, duke respektuar të gjitha afatet e përcaktuara ligjore.

Në anën tjetër, DnV lansoi edhe raportin lidhur me monitorimin e fushatës zgjedhore, të gjeturat e së cilit u prezantuan nga Visar Xhambazi nga DnV. Vlerësimi kryesor i këtij raporti është se fushata zgjedhore ishte e qetë dhe pa ndonjë incident serioz. Ndërsa, u theksua që një pjesë e konsiderueshme e ngjarjeve të organizuara nga subjektet politike nuk janë raportuar në institucionet përkatëse (KKZ). “Aktiviteti më i zakonshëm gjatë fushatës ishin vizitat tek qytetarët, derë-më-derë si dhe vizita në institucione të caktuara. Këto aktivitete u shoqëruan me grumbullime të mëdha qytetarësh, duke mos respektuar rregullat për distancë fizike dhe mbajtjen e maskave në mënyrë të duhur.” tha Xhambazi.

Gjithashtu, fushata u tha se ishte karakterizuar me pjesëmarrje të ulët të grave në ngjarje të fushatës zgjedhore si pjesëmarrëse dhe si folëse. Tutje, kjo fushatë u karakterizua me elemente të gjuhës së urrejtjes. Problem vazhdon të mbetet ofrimi i qasjes për personat me aftësi të kufizuara në ambientet ku subjektet politike kanë zhvilluar aktivitete të fushatës zgjedhore. Ndërkaq nuk ishte raportuar për ndonjë pengesë për mediat dhe organizatat e shoqërisë civile që të vëzhgonin dhe të ndiqnin aktivitetet e fushatës.

Në kuadër të këtij raporti u tha se përfshihen një listë të rekomandimeve të cilat bazohen tek të gjeturat e vëzhgimit të fushatës zgjedhore. Këto rekomandime synojnë përmirësimin e mbarëvajtjes së fushatës zgjedhore, respektimin e dispozitave ligjore në fuqi, si dhe krijimin e kushteve më të favorshme për grupet e margjinalizuara.

DnV po ashtu publikoi edhe të gjeturat nga monitorimi i mediave gjatë periudhës së fushatës. Mexhide Demolli-Nimani nga DnV, deklaroi që gjatë fushatës zgjedhore zyrtare (3 – 12 shkurt 2021), janë monitoruar mbulueshmëria e aktiviteteve të subjekteve të certifikuara politike në paraqitjet e tyre në televizionet nacionale, duke përfshirë kronikat zgjedhore dhe spotet reklamuese, tubimet e transmetuara drejtpërdrejtë dhe paraqitjet e drejtpërdrejta (livestreams) nga portalet. Në këto zgjedhje, DnV po ashtu ka monitoruar aktivitetet e subjekteve politike si dhe kandidatëve për kryeministër në Facebook, përmes platformën SentiOne.

Demolli-Nimani deklaroi që gjetjet kryesore nga monitorimi tregojnë se në televizionet e monitoruara, kanë dominuar subjektet e mëdha politike të cilat kanë pasur hapësirë si në kronika zgjedhore ashtu edhe në debate televizive. Hapësira mediale është karakterizuar me diskrepancë të theksuar midis kandidatëve burra dhe atyre gra. Në këto zgjedhje janë evidentuar 60 spote reklamuese në televizione, për të cilat ka munguar informacioni nëse kanë qenë të sponsorizuara.

Komisioni i Pavarur i Mediave gjatë këtyre zgjedhjeve u tha se ka shqiptuar vërejtje për pesë televizione për shkeljet e bëra nga to para fillimit zyrtarë të fushatës. “KPM po ashtu ka dënuar 8 televizione për shkelje ligjore gjatë periudhës zyrtare të fushatës zgjedhore, ku kishte shqiptuar dënime me vlerë nga 2000 euro deri ne 7500 euro. Gjatë monitorimit janë evidentuar 60 spote reklamuese të subjekteve politike të cilat janë më të gjata se 2 minuta, gjë e cila është në kundërshtim me Ligjin për Zgjedhje.” deklaroi ajo. Ndërsa, nga gjithsej 1,437 postime të monitoruara në Facebook, u potencua që vetëm gjashtë prej tyre kanë pasur përmbajtje që lidhen me pandeminë COVID-19.

Demokracia në Veprim ofroi gjithashtu rekomandime për përmirësimin e procesit zgjedhor, të cilat duhet të adresohen përmes një reforme zgjedhore, e cila bazohet në parimet e gjithëpërfshirjes dhe transparencës.

Rekomandimet të cilat i adreson raporti, përfshijnë sistemin zgjedhor, administrimin e procesit zgjedhor, trupat menaxhuese të zgjedhjeve, menaxhimit të zgjedhjeve në pandemi, votimin jashtë vendit, dizajnin e fletëvotimit dhe informimin e votuesve, fushatën zgjedhore, financimin e subjekteve politike gjatë fushatës, listën e votuesve, përfaqësimin gjinor dhe drejtësinë zgjedhore.

Videon e plotë të publikimit të raporteve mund t’a gjeni këtu.
Raporti përfundimtar i vëzhgimit të zgjedhjeve mund të shkarkohet në vegëzat në vijim: ALB; ENG; SRB.
Raporti i monitorimit të fushatës zgjedhore mund të shkarkohet në vegëzat në vijim: ALB; ENG; SRB.
Raporti i monitorimit të mediave gjatë fushatës zgjedhore mund të shkarkohet në vegëzat në vijim: ALB; ENG; SRB.

Prishtinë, 31 mars 2021 – Lëvizja FOL me mbështetjen e Fondacionit të Kosovës për Shoqëri të Hapur( KFOS) ka publikuar raportin “Ndikimi i strategjive sektoriale në mjedis”.

Raporti shpërfaqë faktin se Kosova është duke u ballafaquar me dëme të mëdha mjedisore si rezultat i legjislacionit burokratik që në fund përfundon i pazbatuar, si rezultat i mungesës së bashkëpunimit ndër institucional, abuzimit me leje dhe licenca për shfrytëzim, ambicies së shfrenuar të OE-ve për ta maksimizuar profitin në dëm të ambientit dhe dështimit të institucioneve për t´i monitoruar dhe sanksionuar veprimet e tilla të dëmshme për mjedis dhe të mirën e përgjithshme. Shpesh, institucionet zgjedhin të mos bëjnë asgjë me arsyetimin e mungesës së buxhetit. Kështu ato dështojnë së parandaluari rrjedhjen edhe më të madhe buxhetore që shkaktohet si pasojë e rrezikimit të shëndetit të qytetarëve dhe degradimit të mëtutjeshëm të mjedisit.

Sfida më e madhe me të cilën ballafaqohet Kosova në këtë drejtim është balancimi i zhvillimit të tanishëm me ruajtjen e mjedisit për brezat e ardhshëm. Orientimi i politikave të cilitdo sektor bëhet përmes strategjive afatgjata të cilat zakonisht nuk synojnë vetëm zhvillimin, por synojnë zhvillimin e qëndrueshëm. Koncepti i zhvillimit të qëndrueshëm në thelb ka shfrytëzimin e resurseve. Duke pasur parasysh që resurset janë të shterrshme dhe nuk janë të shpërndara njësoj. Andaj, ato duhet të menaxhohen brenda kufizimeve të parapara me legjislacionin në fuqi dhe dokumentet tjera strategjike që orientojnë politikat publike.

Ky raport shqyrton ndikimin në mjedis të pesë strategjive:

1. Strategjia Minerare e Republikës së Kosovës 2012–2025,

2. Strategjia për Zhvillimin e Pylltarisë 2010–2020,

3. Strategjia e Energjisë e Republikës së Kosovës 2017–2026,

4. Strategjia e Republikës së Kosovës për Menaxhimin e Mbeturinave 2013–2022, dhe

5. Strategjia e Cilësisë së Ajrit 2013–2022.

Secila Strategji ka të paktën një objektivë specifike që adreson mbrojtjen e mjedisit. Mirëpo, zotimi për mbrojtjen e mjedisit, fillon dhe mbaron vetëm në letër. Në disa fusha të caktuara (psh. cilësia e ajrit apo menaxhimi i mbeturinave) situata sa vije dhe përkeqësohet. Kostot e zbatimit ose mos zbatimit të Strategjive janë gjithnjë vetëm kalkulime financiare. Marrë parasysh natyrën e sektorëve që janë subjekt i këtyre Strategjive kostoja e ndikimit të sektorit (psh. të energjisë, apo minierave dhe mineraleve) në mjedis dhe në shëndetin e qytetarëve është anashkaluar. Si e tillë, kostoja reale e opsionit të ´mos-bërit asgjë´ është edhe më e lartë se kostoja e intervenimeve.

Në shumicën e rasteve, raportet e monitorimit të zbatimit të këtyre Strategjive nuk janë dokumente të publikuara në ueb faqe, dhe si të tilla nuk janë lehtë të qasshme për publikun. Versioni final dhe i pastër i Strategjive duhet të publikohet në ueb faqen e institucioneve përgjegjëse, së bashku me Anekset përkatëse dhe raportet e monitorimit të zbatimit. Në mungesë të transparencës së tillë, qytetarët janë të privuar nga informatat nëse Strategjitë e tilla janë zbatuar. Monitorimi i strategjive trajtohet si çështje burokratike e përmbushjes së një raporti, dhe jo si detyrim i vazhdueshëm institucional. Në dritë të përkeqësimit të gjendjes në disa sektor, institucionet përgjegjëse kanë dështuar të marrin veprimet e duhura çoftë për të ndëshkuar keqbërësit, apo për të përmirësuar bashkëpunimin ndër-institucional mes tyre.

Investimet më të mëdha në mbrojtjen e mjedisit kanë ndodhur jo nga buxheti i shtetit, por nga asistenca zhvillimore. Perceptimi se mbrojtja e mjedisit është vetëm kërkesë ndërkombëtare, në masë të madhe ka shkaktuar varësi të financimit të projekteve të tilla kryesisht nga donatorët. Pronësia vendore dhe marrja seriozisht e mjedisit do të matet me alokimin e mjeteve vetanake nga buxheti i Kosovës për projekte të tilla që synojnë mbrojtjen e mjedisit.

Ky aktivitet përkrahet nga Fondacioni i Kosovës për Shoqëri të Hapur (KFOS).

Prishtinë, 30 mars 2021 – Lëvizja FOL me mbeshtetjen e Fondacionit të Kosovës për Shoqëri të Hapur( KFOS) ka mbajtur konferencë me ç’rast u publikua raporti “Reforma e Administratës Publike në gjendjen e stagnimit”.

Panelistë në këtë konferencë ishin: Luigi Brusa, Shef i sektorit për Bashkëpunim nga Zyra e BE-së në Kosovë dhe Ibadete Mehmeti nga Departamenti për Reformën e Administratës Publike në Ministrinë e Punëve të Brendshme.

Mexhide Demolli-Nimani, drejtore ekzekutive e Lëvizjes FOL tha se që nga muaji tetor i vitit të kaluar FOL ka monitoruar zbatimin e Kontratës së Reformës Sektoriale për Reformën e Administratës Publike. “Qëllimi i këtij raporti është të mbështes angazhimin aktiv të shoqërisë civile me procesin e Reformës në Administratë Publike, si dhe të inkurajoj diskutimin mbi sfidat dhe mundësitë për të ecur përpara reformat në administratën publike”, tha ajo. Sipas saj, Kosova negociatat me Komisionin Evropian për të përfituar nga Mbështetja Buxhetore Sektoriale i filloi në vitin 2017, ndërkaq në dhjetor, 2017 Kontrata e Reformës së Sektoriale për Reformën e Administratës Publike (KRS për RAP) në vlerë prej 25 milion € u ratifikua nga Kosova dhe zbatimi i saj filloi në vitin 2018.

Luigi Brusa, Shef i sektorit për Bashkëpunim nga Zyra e BE-së tha se, ne kemi krijuar një program në mënyrë që të monitorojmë implementimin real të reformës në përgjithësi. “Qëllimi ynë kryesor është përmisimi i koordinimit të punëve, kualiteti i implementimit të reformës në fjalë, por njëkohësisht edhe krjimi dhe implementimi i një rregulloreje më efikase. Ngritja e transparencës dhe përgjegjësisë, është kyçe sa i përket zhvillimit përmes kësaj reforme”, tha ai.

Sipas tijm qeveritë e kaluara nuk kanë kryer punë siç duhet dhe rrjedhimisht jemi mbrapa me implementim të Reformës. “Targetet nuk janë të vështira për t’u arritur, mirëpo kërkojnë diciplinë në kryerjen e tyre nga stafi civil. Deri më tani kemi parë se si qeveritë e kaluara kanë punësuar staf jo-meritor, duke rritur nepotizmin e kështu edhe punët e pa-kryera, andaj shpresojmë se qeveria e tanishme do bëj reformë të brendshme, duke punësuar staf meritor të cilët do të mbahen përgjegjës për punën e tyre, njëkohësisht edhe drejtor dhe staf menaxherial të aftë. Unë inkurajoj qeverinë e re të reformojë administratën dhe të përfundojë reformën në fjalë. Administrata publike është vështirë për t’u reformuar, por jo e pamundur”, tha Brusa.

Ndërkaq, Ibadete Mehmeti nga Departamenti për Reformën e Administratës Publike në Ministrinë e Punëve të Brendshme tha se duke pas parasysh që reforma e Administraës është prioritet, kemi pasur sfida në arritjen e objektivave, ku për mosarritjen këtyre objektivave dukshëm ka ndikuar situata politike në vend si dhe pandemia. “Ajo çka duhet të përmendet është se kemi arritur progres në disa pika, këtu duhet të përmendet progresi per reformen buxhetore sektoriale nga trashi fix”, ta ajo, duke shtuar se raporti paraqet gjendjen reale në të cilën ndodhemi, por mbetet të punohet në arritjen e objektivave të cilat i kemi caktuar vetit.

Gjetjet Kryesore të raportit janë:

• -Objektivi i përgjithshëm i Kontratës së Reformës Sektoriale për Reformen ne Administrate Publike është “të ndihmojë qeverinë e Kosovës në rritjen e llogaridhënies, transparencës dhe efektivitetit të administratës publike, me fokus në nevojat e qytetarëve dhe bizneseve”. Ky objektiv i përgjithshëm përcaktohet më tej përmes objektivave specifike dhe rezultateve të pritura.
• Kontrata e Reformës Sektoriale për Reformën e Administratës Publike (KRS për RAP) është një mjet shumë efektiv për nxitjen e pronësisë lokale dhe ofrimin e fokusit në reformat kryesore në administratën publike. KRS për RAP përmban objektiva jashtëzakonisht të rëndësishme të reformës që janë thelbësore për qytetarët dhe komunitetin e biznesit. Si i tillë, ky partneritet midis qeverisë së Kosovës dhe Komisionit Evropian duhet të vazhdojë, megjithatë, synimet e reformave duhet të jenë më realiste;
• Në 2018 qeveria bëri relativisht mirë në arritjen e synimeve të reformës nga KRS për RAP duke siguruar 3.1 milion € nga fondet e BE-së që u disbursuan drejtpërdrejt në thesarin kombëtar në vitin 2019. Sidoqoftë, kjo ishte minus 2.4 milion € nga ndihma financiare e zotuar nga BE në shumën prej 5.5 milion € nëse do të ishin arritur të gjitha synimet e reformës.
• Viti 2019, ishte një vit i trishtueshëm për reformat në administratën publike, pasi vetëm një tregues u vlerësua nga BE-ja si i arritur, duke rezultuar me 420,000 € të disbursuara në këste të ndryshueshme për qeverinë e Kosovës. Mungesa e progresit në vitin 2019 rezultoi me humbjen e mbi 5 milion € nga qeveria. Synimet e reformës për vitin 2020 u zhvendosën në vitin 2021 për shkak të ndikimit të Covid-19, duke i dhënë qeverisë një mundësi të re për të siguruar 5.5 milion euro nga fondet e BE.
• Mungesa e arritjes së të gjitha synimeve të rëna dakord të reformave nga KRS për RAP për vitin 2018 dhe 2019 rezultoi me mbi 7 milion euro që nuk u disbursuan në thesarin kombëtar nga fondet e BE.
• Agjendës së reformës së administratës publike i mungon lidershipi politik, kryesisht si rezultat i bashkimit të ish-Ministrisë së Administratës Publike me Ministrinë e Punëve të Brendshme, e cila nuk ka funksionuar. Mungesa e lidershipit politik, ka minuar reformat në administratën publike;
• Nuk ka vullnet të mjaftueshëm politik për të zbatuar synimet kryesore të reformave nga Kontrata e Reformës Sektoriale për RAP, veçanërisht racionalizimi i agjencive dhe institucioneve të pavarura;
• Qeveria duhet t’i qaset zbatimit të KRS-së për RAP si e rëndësishme për qytetarët e saj dhe komunitetin e biznesit. Sigurisht, stimujt financiarë nga BE janë gjithashtu të rëndësishme. Viti 2021 paraqet një mundësi madhore për qeverinë për të zbatuar me sukses Kontratën e Reformës së Sektorit për RAP dhe të merr 5.5 milion €;
• Departamenti për Reformën e Administratës Publike në Ministrinë e Punëve të Brendshme, i cili është i ngarkuar të koordinojë agjendën e RAP-it është një mekanizëm pozitiv, që punon në mënyrë proaktive për të mbështetur, monitoruar dhe koordinuar procesin e reformës, megjithatë vetë departamenti nuk është i ngarkuar për të zbatuar synime të veçanta të reformës. Departamentit i nevojitet mbështetje e nevojshme politike për t’u bërë më efektive në shtyrjen përpara të zbatimit të synimeve të reformës nga institucionet përgjegjëse.

Prishtinë, 29 mars 2021 – Lëvizja FOL ka vazhduar me monitorimin e publikimit të aktgjykimeve nga gjitha gjykatat e Kosovës edhe për muajin shkurt 2021. Gjatë monitorimit të aktgjykimeve të publikuara në ueb-faqen e Këshillit Gjyqësor të Kosovës për muajin shkurt, Lëvizja FOL ka evidentuar 1407 aktgjykime apo 5 aktgjykime më pak se sa janë publikuar në ueb portalin e KGjK-së. Në databazën e FOL nuk evidentohen aktvendimet e Gjykatave Themelore. Poashtu FOL ka monitoruar edhe gjyqtarët me më së shumti aktgjykime të publikuara për secilën gjykatë.

Gjatë muajit shkurt, gjykata me më së shumti aktgjykime të publikuara është Gjykata Themelore e Prishtinës, e cila ka publikuar në total 292 aktgjykimeve. Edhe pse në ueb portal figurojnë 297 aktgjykime, 5 nga to ishin aktvendime, të cilat ne nuk i evidentojmë në databazën tonë. Gjykata Themelore e Prishtinës (bashkë me degët në Lipjan, Podujevë, Gllogovc, Graçanicë) ka publikuar 68 lëndë civile, 93 penale, 4 ekonomike dhe 127 administrative. Ndërkaq, sa i përket gjyqtarëve me më së shumti aktgjykime të publikuara në Gjykatën Themelore të Prishtinës janë: Krenar Berisha (36 aktgjykime), Fisnik Nuli (24 aktgjykime), Arjeta Sadiku (22 aktgjykime), Anita Nikçi Morina (18 aktgjykime) Dardan Kadolli (17 aktgjykime).

Gjykata Themelore e Mitrovicës (së bashku me degët saj Skënderaj, Vushtrri, Zubin Potok, Leposaviç) ka publikuar në total 96 aktgjykime: 37 lëndë civile dhe 59 penale. Gjyqtarët me më së shumti aktgjykime të publikuara janë: Agron Maxhuni (18 aktgjykime), Gëzim Ademi (11 aktgjykime), Avduallah Mecinaj (9 aktgjykime), Bekim Veliqi (8 aktgjykime). Skender Shala (7 aktgjykime).

Gjykata Supreme (përfshirë Dhomën e Posaçme dhe Kolegjin e Apelit) ka publikuar në total 134 aktgjykime. Nga to 124 janë civile, 4 penale, 4 ekonomike dhe 2 administrative.

Pesë gjyqtarët me më së shumti aktgjykime të publikuara janë: Gazmend Sylaj (37 aktgjykime), Sabri Halili (28 aktgjykime), Manushe Karaçi (21 aktgjykime), Beshir Islami (9 aktgjykime), Albert Zogaj (8 aktgjykime).

Gjykata e Apelit (bashkë me Divizionin e Apelit të Mitrovicës) ka publikuar gjithsej 81 aktgjykime: 57 civile, 18 penale, 6 lëndë ekonomike dhe asnjë administrative.

Gjyqtarët që kanë publikuar më së shumti aktgjykime në këtë gjykatë janë: Afrim Shala (16 aktgjykime), Gëzim Llulluni (13 aktgjykime), Kujtim Pasuli (12 aktgjykime), Nora Bllaca-Dula (11 aktgjykime), Gani Avdiu (aktgjykime)

Gjykata Themelore e Ferizajt (bashkë me degët Kaçanik dhe Shtërpce) kanë publikuar gjithsej 143 aktgjykime: 45 civile dhe 98 penale.

Pesë gjyqtarët me më së shumti aktgjykime të publikuara ishin: Mirlinda Bytyçi – Rexhepi (20 aktgjykime), Burim Çaka (19 aktgjykime), Shabi Idrizi (17 aktgjykime), Fitore Daci (15 aktgjykime), Mimoza Shabani (12 aktgjykime).

Gjykata Themelore e Gjakovës (bashkë me degët Malishevë dhe Rahovec) ka publikuar gjithsej 152 aktgjykime: 66 civile dhe 86 penale.

Pesë gjyqtarët me më së shumti aktgjykime të publikuara ishin: Mizahir Shabani (21 aktgjykime), Diana Sina (20 aktgjykime), Ilirjana Hoti (20 aktgjykime), Malsor Kryeziu (20 aktgjykime), Drilon Haraçia (19 aktgjykime).

Gjykata Themelore e Gjilanit (bashkë me degët Viti, Kamenicë dhe Novobërdë) ka publikuar gjithsej 45 aktgjykime: 10 civile dhe 35 penale.

Në Gjykatën Themelore të Gjilanit pesë gjyqtarët me më së shumti aktgjykime të publikuara janë: Rilind Sermaxhaj (10 aktgjykime), Sadri Krasniqi (9 aktgjykime), Emine Salihi (7 aktgjykime), Naser Maliqi (4 aktgjykime), Blerim Beshtica (4 aktgjykime).

Gjykata Themelore e Prizrenit (bashkë me degët Dragash dhe Suharekë) ka publikuar në total 212 aktgjykimeve: 27 civile dhe 185 penale.

Gjyqtarët me më së shumti aktgjykime të publikuara janë: Shpresa Emra (28 aktgjykime), Vjollca Buzhala (18 aktgjykime), Qemail Suka (16 aktgjykime), Luan Berisha (14 aktgjykime), Arjeta Gashi (13 aktgjykime).

Gjykata Themelore e Pejës (bashkë me degët Klinë dhe Istog) ka publikuar një total prej 252 aktgjykimeve: 83 civile dhe 169 penale.

Gjyqtarët me më së shumti aktgjykime të publikuara janë: Shaqë Curri (28 aktgjykime), Murat Hulaj (26 aktgjykime), Arben Mustafaj (25 aktgjykime), Sulltan Dobraj (18 aktgjykime), Ahmet Rexhaj (17 aktgjykime)

Ligji për Mbrojtjen e Sinjalizuesve është miratuar tash e dy vite në Kosovë, mirëpo ky ligj nuk po gjen zbatim në fushën e sektorit privat. Përveç që nuk po zbatohet, për ekzistimin e një ligji të tillë që prek edhe sektorin privat në vend ka shumë pak informata.

Madje, Telegrafi ka kontaktuar me disa kompani vendore e përfaqësues të odave por të njëjtit kanë thënë se kanë pak informata për punën dhe përgjegjësitë e këtij ligji.

Ligji për Mbrojtjen e Sinjalizuesve që ka për qëllim të raportojë çdo parregullsi në sektorin privat dhe publik që është në dëm të interesit publik, është miratuar në Kuvendin e Kosovës më 18 dhjetor të vitit 2018.

Kryetari i Odës Amerikane Ekonomike në Kosovë, Arian Zeka për Telegrafin thotë se sektori privat ka shumë pak njohuri sa i përket Ligjit për Mbrojtjen e Sinjalizuesve.

“Mendoj që ekzistojnë njohuri modeste brenda ndërmarrjeve të sektorit privat sa i përket ekzistimit të Ligjit për mbrojtjen e sinjalizuesve, edhe kur po them modeste po e potencoj nevojën e një fushate pak më agresive edhe nga ana e asociacioneve të bizneseve por edhe nga ana e institucioneve përgjegjëse, por pse jo edhe të organizatave të shoqërisë civile. Oda Ekonomike Amerikane në këtë aspekt ka organizuar ose bashkë-organizuar disa ngjarje edhe me Lëvizjen FOL për të informuar vetë bizneset për ekzistencën e një ligji të tillë, përfitimeve që dalin edhe për vetë punëdhënësit e sektorit privat, respektivisht drejtuesit e ndërmarrjeve të sektorit privat”, ka thënë ai.

Zeka thotë që Inspektorati i Punës duhet të vazhdojë me rolin e tij, por të mos jetë ndëshkues.

“Besoj që Inspektorati i Punës duhet që të vazhdojë me rolin e tij informativ, përderisa në vitet e fundit IPK ka qenë kogja aktiv në promovimin e sigurisë në punë dhe të punësuarve, duke pasur parasysh edhe incidentet që kanë ndodhur në këtë aspekt. Besoj që fushata të tilla duhet të bëhen në promovimin e Ligjit për mbrojtjen e sinjalizuesve. Qasja nuk duhet të jetë ndëshkimore, pasi që kemi një ligj relativisht të ri, për të cilin ka pasur pak njohuri, prandaj duhet të shmangemi nga sanksionet e mundshme apo nga ndëshkimet”, tha ai.

Për funksionimin e Ligjit për Mbrojtjen e Sinjalizuesve është deklaruar edhe Florent Spahija nga Instituti Demokratik i Kosovës.

“Mbrojtja e Sinjalizuesve është fushë shumë e rëndësishme edhe ligji i ri aplikim ende nuk gjen, fatkeqësisht në totalin e tij, për shkak se nuk e kemi një rregullore, ku obligohen prej 6 muajve menjëherë pas miratimit ta nxjerrë Ministria e Drejtësisë, në këtë kuptim, fatkeqësia qëndron se ende institucionet tona nuk e kanë arrit ligjin me zbatu në tërësi. Ka pasur sinjalizime të kohë pas kohe, por që edhe gjykatat edhe vetë institucionet kanë hezitu t’i mbrojnë në kuptimin e ligjit të ri”, ka thënë ai për Telegrafin.

Spahija pohon se sektori privat ka shumë pak njohuri për Ligjin për Mbrojtjen e Sinjalizuesve.

“Sektori privat nuk është se ka shumë njohuri, për faktin se pjesa e sektorit privat është lënë pak më anash me ligjin, obligohet sektori privat mbi 50 persona me pas një zyrtar përgjegjës për sinjalizim, në anën tjetër ajo që shohim është së nuk ka persona të vendosur në institucion”, është shprehur ai.

Kurse, kryetari i Sindikatës së Pavarur të Punëtorëve, Jusuf Azemi thotë se gjendja e punëtorëve në sektorin privat vazhdon të jetë e keqe. Ndërsa për Ligjin për mbrojtjen e sinjalizuesve në Kosovë, Azemi thotë se nuk beson se i njëjti do të respektohet.

“Në gjithherë kemi dhënë pasqyrën se gjendja e punëtorëve në sektorin privat është shumë e rëndë dhe me shenja të përkeqësimit , pasi që nuk kemi asnjë element që pozita e tyre do të rregullohet, përkundrazi duke u nis nga mungesa e kontratës, nga paga vogël, nga mos mbështetja në aspekt ligjor, dhe nga marrëveshja kolektive, e bëjnë të vetën që gjendja e punëtorëve të jetë më e keqja në rajon. As Ligji për Mbrojtjen e Sinjalizuesve nuk besoj se do të gjej zbatim”, theksoi Azemi.

Në anën tjetër nga Inspektorati i Punës që është përgjegjës për monitorimin e zbatimit të Ligjit për Mbrojtjen e Sinjalizuesve, thonë se për shkak të pandemisë nuk kanë arritur të ndërmarrin veprimet e nevojshme për zbatimin e këtij ligji.

Kryeinspektori i Inspektoratit të Punës, Ekrem Kastrati në një përgjigje elektronike për Telegrafin është deklaruar rreth kësaj teme.

“Ju njoftojmë se ndër tjera për shkak të rrethanave të krijuara nga pandemia, si dhe faktit se deri më tani nuk është hartuar një rregullore e cila do të rregullonte procedurën që duhet ndjekur deri më tani për arsyet si më lartë dhe numrit të vogël të inspektoreve, të cilit në pjesën e parë të viti 2020 edhe kanë qenë të angazhuar në mbikëqyrjen e masave antiCOVID-19 nuk kemi arritur që të ndërmarrim veprimet e nevojshme në zbatim të Ligjit Nr. 06/L-085 për mbrojtjen e Sinjalizuesve.

Përveç si më lartë në baza të informacioneve tona të marra nga punëtorit e realizuar në të cilat IP ka qenë palë pjesëmarrëse në lidhje me ketë temë, është kuptuar se ka qenë obligim i Ministrisë së Drejtësisë që të hartoj rregulloren për sinjalizuesit, mirëpo deri më tani e njëjta nuk ka miratuar rregulloren në fjalë, e cila për kundër faktit fushëveprimi i kësaj rregullore është përcaktuar të jetë për zbatim në sektorin publik, në rastin tonë ka mundur të shërbej si udhërrëfyes për krijimin dhe konkretizimin e rregullave edhe në sektorin privat”, thotë Kryeziu.

Megjithatë, Inspektorati i Punës thotë se në planin vjetor të punës për vitin 2021, kanë paraparë aktivitete për ketë temë.

Ndryshe, Ligji për mbrojtjen e sinjalizuesve përcakton rregullat për sinjalizimin, procedurën e sinjalizimit, të drejtat dhe mbrojtjen e sinjalizuesve dhe detyrimet e institucioneve publike dhe subjekteve private në lidhje me sinjalizimin.

Sinjalizues është çdo person i cili raporton ose shpalos informacione për një kërcënim ose cenim të interesit publik në kontekstin e marrëdhënies së vet të punës në sektorin publik ose privat.

Lëvizja FOL nga shkurti i vitit 2020 kishte filluar monitorimin e zbatimin e Ligjit për Mbrojtjen e Sinjalizuesve, në sektorin privat. FOL gjatë kësaj periudhe ka organizuar takime të shumta informuese me biznese të ndryshme, me Oden Ekonomike te Kosovës dhe Oden Ekonomike Amerikane.

Përveç kësaj FOL ka hartuar dokumentin “Doracak me 10 skenarë të reagimit për rastet e sinjalizimit në sektorin privat”  i cili synon të kontribuojë drejtpërsëdrejti në ndërtimin e urave dhe kanaleve të komunikimit ndërmjet institucioneve të ndryshme dhe sektorit privat.

Është hartuar Udhëzuesi për sinjalizimin në sektorin privat i cili përmban udhëzime të përgjithshme të cilat lehtësojnë kuptimin dhe përmbajtjen e Ligjit për Mbrojtjen e Sinjalizueseve, lidhur me sinjalizimin në sektorin privat. Ky udhëzues është modeluar për t’ju ardhur në ndihmë të gjithë të punësuarave në sektorin privat, të cilët mund të sinjalizojnë veprimet apo praktikat e dyshimta në vendin e tyre të punës. Udhëzuesi gjithashtu përmban edhe një Rregullore Model e cila mund të shërbejë si udhëzues për hartimin e akteve të brendshme të sektorit privat për zbatimin e ligjit.

FOL përmes video-animacioneve të ndryshme të publikuara në televizione dhe rrjete sociale ka bërë promovimin dhe sensibilizimin e opinionit publik rreth rëndësisë së sinjalizimit dhe zbatimit të këtij ligji në praktikë.

Prishtinë 16 mars 2021 – FOL ka bërë monitorimin e Planit Vjetor të Punës së Qeverisë së Kosovës të 15 Ministrive dhe Zyrën e Kryeministrit, të cilat në bazë të realizimit të planit tregojnë se ka pasur nivel të ulët të realizimit të aktiviteteve të cilat ishin paraparë të përfundonin për vitin 2020. Nga ky monitorim del se Plani Vjetor i Punës së Qeverisë për periudhën janar-dhjetor 2020 u realizuara vetëm 42%.

Erblin Hoxha koordinator i projektit në Lëvizjen FOL tha se ministritë të cilat arritën të realizojnë mbi 90% e planit të punës janë; Ministria e Pushtetit Lokal, Ministria e Zhvillimit Rajonal dhe Ministria për Kthim dhe Komunitete.

Ministria e Ekonomisë dhe Ambientit në kuadër të planit vjetor të punës së Qeverisë për vitin 2020, ka planifikuar të realizoj 9 objektiva me 89 aktivitete, nga të cilat 38 kanë mbetur pa përfunduar.

Ministria për Komunitete dhe Kthim në kuadër të planit vjetor të punës së Qeverisë për vitin 2020, ka planifikuar të realizoj 4 objektiva me 12 aktivitete ku vetëm 1 ka mbetur pa përfunduar.

Ministria e Zhvillimit Rajonal në kuadër të planit vjetor të punës së Qeverisë për vitin 2020, ka planifikuar të realizoj 3 objektiva me 18 aktivitete, nga të cilat 1 ka mbetur pa përfunduar.

Ministria e Shëndetësisë në kuadër të planit vjetor të punës së Qeverisë për vitin 2020, ka planifikuar të realizoj 5 objektiva me gjithsej  29 aktivitete. Nga 29 aktivitetet e parapara 14 kanë mbetur pa përfunduar.

Ministria e Punës dhe Mirëqenies Sociale në kuadër të planit vjetor të punës së Qeverisë për vitin 2020, ka planifikuar të realizoj 2 objektiva me gjithsej 10 aktivitete. Nga to 4 kanë mbetur pa u realizuar.

Ministria e Tregtisë dhe Industrisë në kuadër të planit vjetor të punës së Qeverisë për vitin 2020, ka planifikuar të realizoj 6 objektiva gjithsej 71 aktivitete. Janë 19 aktivitete kanë mbetur pa përfunduar.

Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit në kuadër të planit vjetor të punës së Qeverisë për vitin 2020, ka planifikuar të realizoj 4 objektiva me gjithsej 56 aktivitete, nga të cilat 31 kanë mbetur pa përfunduar.

Ministria e Punëve të Brendshme në kuadër të planit vjetor të punës së Qeverisë për vitin 2020, ka planifikuar të realizoj 8 objektiva me gjithsej 159 aktivitete nga të cilat 72 kanë mbetur pa përfunduar.

Ministria e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural në kuadër të planit vjetor të punës së Qeverisë për vitin 2020, ka planifikuar të realizoj 2 objektiva me gjithsej 20 aktivitete. Nga të 20 aktivitetet e parapara 12 kanë mbetur pa përfunduar.

Ministria e Financave në kuadër të planit vjetor të punës së Qeverisë për vitin 2020, ka planifikuar të realizoj 5 objektiva me 51 aktivitete gjatë gjithë vitit. Nga 51 aktivitetet e parapara 10 kanë mbetur pa përfunduar.

Ministria e Infrastrukturës në kuadër të planit vjetor të punës së Qeverisë për vitin 2020, ka planifikuar të realizoj 5 objektiva me gjithsej 30 aktivitete, nga të cilat 16 kanë mbetur pa përfunduar.

Zyra e Kryeministrit në kuadër të planit vjetor të punës së Qeverisë për vitin 2020, ka planifikuar të realizoj 28 objektiva me gjithsej 166 aktivitete prej të cilave ka realizuar vetëm 73 aktivitete.

Ministria e Punëve të Jashtme dhe Diasporës  në kuadër të planit vjetor të punës së Qeverisë për vitin 2020, ka planifikuar të realizoj 6 objektiva me 46 aktivitete, ku të papërfunduara kanë mbetur 33 aktivitete.

Ministria e Drejtësisë në kuadër të planit vjetor të punës se Qeverisë për vitin 2020, ka planifikuar të realizoj 5 objektiva. Në kuadër të këtyre 5 objektivave ishin paraparë të realizohen gjithsej 52 aktivitete, mirëpo kanë mbetur 24 aktivitete të parealizuara.

Ministria e Pushtetit Lokal në kuadër të planit vjetor të punës së Qeverisë për vitin 2020, ka planifikuar të realizoj 3 objektiva në kuadër të të cilave ishin planifikuar të realizohen 23 aktivitete. Nga 23 aktivitete vetëm 1 ka mbetur parealizuar.

Ministria e Mbrojtjes në kuadër të planit vjetor të punës së Qeverisë për vitin 2020, ka planifikuar të realizoj 4 objektiva me gjithsej 23 aktivitetet, nga të cilat 7 kanë mbetur parealizuar.

Ministria e Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë në kuadër të planit vjetor të punës së Qeverisë për vitin 2020, ka planifikuar të realizoj  6 objektiva me 149 aktivitete. Fatkeqësisht përkundër insistimit tonë nuk kemi pranuar përgjigje nga zyra e sekretarit të kësaj ministrie rreth realizimit të planit të punës.