Bie numri i publikimit të aktgjykimeve gjatë muajit prill

Prishtinë, 20 maj 2020 – Lëvizja FOL dhe BIRN Kosova me mbështetjen e USAID-Programi për Fuqizimin e Sistemit të Drejtësisë prezantojnë të dhënat nga monitorimi i publikimit të aktgjykimeve në të gjitha Gjykatat e Kosovës.  Përmes infografikave në vazhdim ju mund të shihni publikimin e të gjitha aktgjykimeve nga të gjitha gjykatat e Kosovës për muajin prill 2020.

 

Sqarim: Monitorimi i publikimit të aktgjykimeve për periudhën 1 prill – 30 prill 2020 është bërë për të gjitha gjykatat e Kosovës. Në fokus kanë qenë departamentet penale, civile, ekonomike dhe administrative. Po ashtu, ky monitorim ka përcjellë publikimin e aktgjykimeve sipas gjyqtarëve të gjykatave dhe departamenteve. Kryetari i Gjykatës Supreme, Apelit, kryetarët e gjykatave themelore si dhe gjyqtarët e Divizionit për Kundërvajtje nuk janë përfshirë në këtë monitorim.

Gjatë monitorimit të aktgjykimeve të publikuara në ueb-faqen e Këshillit Gjyqësor të Kosovës për periudhën e lartpërmendur është vërejtur se në total janë të publikuara 725 aktgjykime, që i bie të jenë 27 aktgjykime më shumë se ato që FOL dhe BIRN kanë shënuar në bazën e të dhënave. Ky dallim vjen si rrjedhojë e publikimit të dy aktgjykimeve të dyfishuara si dhe publikimit të aktvendimeve.

Edhe gjatë muajit prill është vërejtur se gjykatat kanë publikuar aktgjykime për gjyqtarët të cilët janë avancuar në pozita më të larta, kanë kaluar në departamentin e kundërvajtjes, kanë dalë në pension apo janë suspenduar. Kjo është arsyeja pse ka dallime në numrin e gjyqtarëve në gjykata dhe numrin e gjyqtarëve që kanë publikuar aktgjykime gjatë muajit prill.

*Mohim i përgjegjësisë: Ky monitorim është mundësuar me mbështetjen e popullit Amerikan përmes Agjencisë së Shteteve të Bashkuara për Bashkëpunim Ndërkombëtar (USAID). Përmbajta e këtij artikulli është përgjegjësi vetëm e Lëvizjes FOL dhe BIRN Kosova dhe jodomosdoshmërisht reflekton këndvështrimet e Agjencisë së Shteteve të Bashkuara për Bashkëpunim Ndërkombëtar apo Qeverisë së Shteteve të Bashkuara.

 

Sa ju kushtoj institucioneve të vendit përballja me virusin Covid-19?

Prishtinë, 18 maj 2020 – FOL ka monitoruar të dhënat e ofruara nga KRPP, për kontratat e nënshkruara nga institucionet e vendit se sa kanë shpenzuar ato për mjete mbrojtëse si dorëza,maska, dezinfektues apo edhe dezinfektim të objeketeve. Gjithashtu kemi monitoruar edhe sa kontrata janë nënshkruar për pako ushqimore për familjet në nevojë.

Detajet i gjeni në grafikonin në vazhdim.

7 Komunat të cilat nuk kanë publikuar raportet e tyre financiare Kosovës

Prishtinë, 1 maj 2020 – Një pjesë e Komunave të Republikës së Kosovës vazhdon të refuzojë në zbatimin e një pjese të dispozitave kushtetuese, të ligjeve në fuqi si dhe të akteve tjera nënligjore sa i përket transparencës dhe llogaridhënies komunale, veçanërisht në kuadër të investimeve kapitale dhe shpenzimeve financiare.

Në opinionin e botuar nga Lëvizja FOL, https://bit.ly/2YmL9FG do të gjeni më shumë detaje rreth kësaj teme, ndërkaq përmes infografikave ju mund të shihni se cilat janë komunat që nuk kanë publikuar asnjë raport financiar për vitet 2017, 2018.

Ky projekt financohet përmes grantit të Ambasadës Amerikane në Prishtinë (U.S. Embassy Pristina, Kosovo). Mendimet, përfundimet dhe konkludimet apo rekomandimet e shprehura këtu janë të Autorit(ëve) dhe jo medoemos pasqyrojnë qëndrimet e Departamentit të Shtetit.

Prokurimi në kohë pandemie

Prishtinë, 20 prill 2020 -Lëvizja FOL ka monituar numrin e kontratave dhe kontratat kornizë të nënshkruara nga instutucionet publike gjatë muajit mars 2020. Përmes infografikave ju mund të shihni se cilat institucione kanë nënshkruar më shumë kontrata si dhe vlerën e tyre.

Për më shumë vizitoni portalin www.prokurimihapur.org

Gjykata e Kosovës vazhdojnë publikimin e aktgjykimeve

Prishtinë, 17 prill 2020 – Lëvizja FOL dhe BIRN Kosova me mbështetjen e USAID-Programi për Fuqizimin e Sistemit të Drejtësisë prezantojnë të dhënat nga monitorimi i publikimit të aktgjykimeve në të gjitha Gjykatat e Kosovës.  Përmes infografikave në vazhdim ju mund të shihni publikimin e të gjitha aktgjykimeve nga të gjitha gjykatat e Kosovës për muajin mars 2020.

 

 

 

Sqarim: Monitorimi i publikimit të aktgjykimeve për periudhën 1 mars – 31 mars 2020 është bërë për të gjitha gjykatat e Kosovës. Në fokus kanë qenë departamentet penale, civile, ekonomike dhe administrative. Po ashtu, ky monitorim ka përcjellë publikimin e aktgjykimeve sipas gjyqtarëve të gjykatave dhe departamenteve. Kryetari i Gjykatës Supreme, Apelit, kryetarët e gjykatave themelore si dhe gjyqtarët e Divizionit për Kundërvajtje nuk janë përfshirë në këtë monitorim.

Gjatë monitorimit të aktgjykimeve të publikuara në web-faqen e Këshillit Gjyqësor të Kosovës për periudhën e lartpërmendur është vërejtur se në total janë të publikuara 1,167 aktgjykime, që i bie të jenë 8 aktgjykime më shumë se ato që FOL dhe BIRN kanë shënuar në bazën e të dhënave. Ky dallim vjen si rrjedhojë e publikimit të dy aktgjykimeve të dyfishuara si dhe gjashtë aktgjykimeve të publikuara me gabime teknike.

Edhe gjatë muajit mars është vërejtur se gjykatat kanë publikuar aktgjykime për gjyqtarët të cilët janë avancuar në pozita më të larta, kanë kaluar në Departamentin e Kundërvajtjes, kanë dalë në pension apo janë suspenduar. Kjo është arsyeja pse ka dallime në numrin e gjyqtarëve në gjykata dhe numrin e gjyqtarëve që kanë publikuar aktgjykime gjatë muajit mars.

 

*Mohim i përgjegjësisë: Ky monitorim është mundësuar me mbështetjen e popullit Amerikan përmes Agjencisë së Shteteve të Bashkuara për Bashkëpunim Ndërkombëtar (USAID). Përmbajta e këtij artikulli është përgjegjësi vetëm e Lëvizjes FOL dhe BIRN Kosova dhe jodomosdoshmërisht reflekton këndvështrimet e Agjencisë së Shteteve të Bashkuara për Bashkëpunim Ndërkombëtar apo Qeverisë së Shteteve të Bashkuara.

 

 

Mbi 24 mijë aktgjykime të gjykatave të Kosovës të çasshme për publikun

Prishtinë, 15 prill 2020 – Nga janari 2016, sipas ligjit mbi gjykatat, të gjitha gjykatat u obliguan që të publikojnë aktgjykimet brenda 60 ditëve nga marrja e vendimit. Duke klikuar në faqen e Këshillit Gjyësor të Kosovës – www.gjyqesori-rks.org – të gjithëve i’u mundësohet qasja në më shumë se 24 mijë aktgjykimeve të natyrës penale, civile, komerciale, dhe administrative.

Në maj të vitit 2019, Lëvizja FOL dhe BIRN Kosova, me përkrahjen e Programit të USAID për Fuqizimin e Sistemit të Drejtësisë (USAID/JSSP), filluan monitorimin e publikimit të aktgjykimeve për të gjitha gjykatat e Kosovës. Ky monitorim ka si qëllim që të mbledh informacione dhe të vlerësoj nëse gjykatat po respektojnë këtë standard, dhe në veçanti Ligjin për Gjykata, Udhëzimin Administrativ për Anonimizimin e Aktgjykimeve, dhe Vendimin për Standardizimin e Aktgjykimeve. Përmes këtij monitorimi dhe raportimit të të dhënave, ne synojmë që t’i njoftojmë dhe rrisim vetëdijesimin e qytetarëve rreth punës së gjyqësorit, e njëkohësisht të ndihmojmë  ngritjen e besimit të qytetarëve ndaj gjykatave.

Numri i aktgjykimeve të publikuara konsiderohet si një nga treguesit më të rëndësishëm të transparencës së një gjykate dhe gjyqësorit në përgjithësi. Nga janari 2016 – 30 prill 2019, gjykatat e Kosovës publikuan vetëm 8,983 aktgjykime.

Nga fillimi i monitorimit në muajin maj 2019 e deri në shkurt të vitit 2020, brenda dhjetë muajve, gjykatat e Kosovës kanë publikuar 14,510 aktgjykime, apo mesatarisht rreth 1,400 aktgjykime për muaj.[1]

Rritja e publikimit të aktgjykimeve u vërejt sidomos në fazën e dytë të monitorimit nga muaji dhjetor 2019 deri në muajin shkurt 2020, ku gjykatat e Kosovës kanë publikuar mbi 2,000 aktgjykime për muaj – rritje kjo e paparë më herët në gjykatat tona.

Gjatë muajit dhjetor 2019, gjithsej u publikuan 2,526 aktgjykime; gjatë muajit janar 2020, u publikuan 2,173, kurse gjatë muajit shkurt 2020,  2,090 aktgjykime u publikuan në faqen e internetit të Këshillit Gjyqësor të Kosovës. Këto shifra tregojnë një rritje të konsiderueshme të numrit të aktgjykimeve të publikuara vetëm gjatë tre muajve duke ndikuar që numri total të publikimit të aktgjykimeve nga gjykatat e Kosovës të  arrijë në 23,753.

Përpos rritjes së numrit të aktgjykimeve të publikuara, është rritur edhe respektimi i ligjit dhe udhëzimeve rreth çështjes në fjalë nëse e krahasojmë me fazën e parë të monitorimit maj-nëntor 2019. Këto përmirësime vërehen në rastet e zvogëlimit të numrit të publikimit të aktgjykimeve të pa-anoniminuzuara, rritja e numrin e aktgjykimeve të publikuara për rastet e korrupsionit dhe dhunës në familje si kategori të veprave penale që përbejnë interes më të shtuar për publikun.

Përgjatë muajit dhjetor 2019 – shkurt 2020, ka pasur rritje në numrin e aktgjykimeve të publikuara për veprat penale të korrupsionit ku gjithsej janë publikuar 33 aktgjykime, krahasuar me periudhën maj-nëntor 2019, ku vetëm brenda gjatë shtatë muajve gjykatat publikuan vetëm 61 aktgjykime të kësaj natyre.

E njëjta vlen edhe për aktgjykimet në lidhje me veprat penale me bazë në dhunë gjinore dhe krimit të organizuar, për të cilat gjykatat publikuan 74 aktgjykime dhe 21 aktgjykime respektivisht.

Gjatë periudhës së lartpërmendur përmirësime janë vërejtur edhe në respektimin e rregullave për anonimizimin e aktgjykimeve ku gjykatat kanë publikuar vetëm 65 aktgjykime të pa-anonimizuara.

Në anën tjetër, sa i përket aplikimit të Shabllonit për Standardizimin e Formave të Aktgjykimeve ende ka ngecje nga gjykatat e Kosovës. Nga muaji dhjetor 2019 – shkurt 2020, nga 6,790 aktgjykime të publikuara, 1,082 prej tyre, apo 16% e aktgjykimeve janë publikuar duke mos e respektuar këtë shabllon.

Kur flasim për rritjen e publikimit të aktgjykimeve për gjykata, shohim se Gjykata Themelore e Prishtinës në mënyrë drastike ka rritur numrin e publikimit në raport me periudhën e mëparshme, duke prirë kështu dukshëm krahasuar me gjykatat tjera të Republikës së Kosovës. Kjo gjykatë gjatë muajve dhjetor 2019 – shkurt 2020 ka publikuar 1,842 aktgjykime, pasuar nga Gjykata Themelore e Prizrenit me 1,365, dhe ajo e Mitrovicës me 759 aktgjykime.

Nëse e llogarisim numrin e publikimit të aktgjykimeve prej vitit 2016 e deri më tash, shohim që Gjykata e Prishtinës prinë për nga numri i aktgjykime të publikuara, me gjithsej 4,534, pasuar nga Gjykata Themelore e Prizrenit me 4,410, dhe ajo e Ferizajt me 3,444.

Në anën tjetër edhe numri i gjyqtarëve të cilët po publikojnë aktgjykime është rritur. Në shkurt të vitit 2020, 58% e gjyqtarëve të Kosovës kishin aktgjykime të publikuara, krahasuar me vetëm 27% në maj të vitit 2019. Gjatë periudhës dhjetor 2019 – shkurt 2020, me publikim të aktgjykimeve prijnë gjyqtarët Luan Berisha nga Gjykata Themelore në Prizren, me 189 aktgjykime të publikuara; Branka Semenov nga Gjykata Themelore e Mitrovicës me 86 aktgjykime; dhe  Diana Sina nga Gjykata Themelore e Gjakovës, me 84 aktgjykime të publikuara.

Në përgjithësi, gjykatat e Kosovës kanë shënuar një rritje të vazhdueshme të publikimit të aktgjykimeve duke shndërruar kështu Portalin Gjyqësor në njërën nga databazat më të mëdha të vendimeve të institucioneve të bëra publike. Përveç përkushtimit të gjyqësorit, kjo rritje po ashtu mund të i atribuohet edhe monitorimit mujor nga programi i USAID për Fuqizimin e Sistemit të Drejtësisë bashkë me Lëvizjen FOL dhe BIRN Kosova, që ka shërbyer si nxitje për zyrtarët brenda gjykatave dhe poashtu kryetarëve të gjykatave.

 

[1] Gjatë monitorimit në ueb-faqen e Këshillit Gjyqësor të Kosovës nga muaji maj 2019 – shkurt 2020, në total janë publikuar 14,828 aktgjykime, apo 318 më shumë se ato që kemi shënuar në bazën e të dhënave. Dallim ky si rrjedhojë e publikimit të aktvendimeve si dhe aktgjykimeve të dublifikuara nga ana e gjykatave.

Komunat me më së shumti pagesa nga vendimet gjyqësore

Prishtinë, 13 prill 2020 – Lëvizja FOL tash e sa muaj ka bërë monitorimin e pagesave që bëjnë komunat për vendimet e gjykatave.

FOL, përmes gjashtë infografikave, ka paraqitur shumat financiare të paguara nga Komunat e Republikës si rezultat i vendimeve të Gjykatave përgjatë viteve 2017, 2018 dhe 2019.

Renditja është bërë përmes krahasimit të pagesave financiare nga ana e Komunave dhe buxheteve të tyre fillestare për çdo vit të lartcekur.

Ky projekt financohet përmes grantit të Ambasadës Amerikane në Prishtinë (U.S. Embassy Pristina, Kosovo). Mendimet, përfundimet dhe konkludimet apo rekomandimet e shprehura këtu janë të Autorit(ëve) dhe jo medoemos pasqyrojnë qëndrimet e Departamentit të Shtetit.

Konkurs: Konsulent i jashtëm në fushën e Sinjalizuesve

Prishtinë, 9 prill 2020 – Lëvizja FOL është organizatë jo-qeveritare e cila punon për qeverisje të mirë përmes transparencës dhe llogaridhënies, dhe qytetari aktive përmes edukimit.

Lëvizja FOL në kuadër të grantit “Sinjaliuzes, ligji të mbronë” i cili mbështetet nga “Programi për Shoqëri Civile për Shqipëri dhe Kosovë”, që financohet nga Ministria e Punëve të Jashtme e Norvegjisë dhe menxhohet nga Fondacioni Kosovar për Shoqëri Civile(KCSF) në bashkëpunim me Partnerët Shqipëri për Ndryshim dhe Zhvillim (PA) ka hapur konkurs për konsulent të jashtëm në fushën e sinjalizuesve.

Detajet rreth këtij konkursi i gjeni duke klikuar në këtë link: ToR – Consultant for Table-top_Exercise

 

 

Reagim i OSHC-ve të koalicionit Pro Open: Të pezullohen urgjentisht punimet në ndërtimin e hidrocentraleve në komunën e Shtërpcës

Prishtinë, 8 prill 2020 – Në kohën kur Kosova dhe globi po përballen me rrezikun dhe pasojat vdekjeprurëse nga pandemia e virusit korona Covid-19, qytetarët e komunës së Shtërpcës po ballafaqohen edhe me varrosjen e degëve të lumit Lepenc. Derisa, jeta dhe veprimtaria në shumë lëmi ka pushuar për shkak të pandemisë, kompanitë private janë duke vazhduar në heshtje përfundimin e projekteve për ndërtimin e hidrocentraleve të vogla.

Ne, organizatat e shoqërisë civile të koalicionit Pro Open, shprehim zhgënjimin e thellë me qeveritë e kaluara dhe me qeverinë në detyrë, të cilat asnjëherë nuk i kanë trajtuar me seriozitet thirrjet për ndalimin e degradimit të ambientit dhe varrosjen e lumit Lepenc. Pushtetarët pa dallim, për më tepër kanë injoruar zërin e ngritur nga qytetarët përmes protestave si zërin e shoqërisë civile në mbrojtje të resurseve natyrore dhe ndalimin e abuzimit me ujin, të cilat edhe në këto ditë të pandemisë po shkatërrohen me intensitet të lartë të punimeve edhe në zonën turistike të Brezovicës, pjesë integrale e Parkut Kombëtar “Sharri”.

Qytetarët e Shtërpcës dhe përfaqësuesit e organizatave të shoqërisë civile, vazhdimisht kanë prezantuar argumente dhe fakte se si lumenjtë, ambienti dhe popullata që jeton në afërsi të tyre po shkatërrohen dhe degradohen në pakthim nga ndërtimi i hidrocentraleve të vogla.

Ne, theksojmë se i gjithë potenciali qytetarë është vënë në lëvizje për të kundërshtuar ndërtimin e hidrocentraleve të vogla, të cilat kanë ndikim të drejtëpërdrejtë në mjedis si dhe për të mbrojtur potencialin tonë zhvillimor, ndërkaq institucionet përgjegjëse nuk kanë ndërmarrë asnjë veprim konkret për të dëgjuar vullnetin e qytetarëve me qëllim të evitimit të pasojave, mbrojtjes së ambientit dhe resurseve ujore.

Ne, ju rikujtojmë se sot po ndërtohen hidrocentrale të vogla, në hapësirat e parqeve kombëtare dhe zona turistike me potencial zhvillimor, që shkatërrojnë florën dhe faunën, devijojnë lumenjtë, reduktojnë dhe rrezikojnë furnizimin e popullatës me ujë, dhe shumë dëme të tjera.

Për këto arsye, ne organizatat e shënuara më poshtë kërkojmë nga Qeveria dhe Kuvendi i Republikës së Kosovës që urgjentisht të marrin vendim që të pezullohen punimet në ndërtimin e mini hidrocentraleve dhe hidrocentraleve të vogla në zonën e komunës së Shtërpcës.

Ne, organizatat e shoqërisë civile, kërkojmë që në asnjë formë të mos ndërmirret asnjë veprim në drejtim të punimeve në këto hidrocentrale, derisa të rishikohen të gjitha dokumentet relevante të institucioneve përgjegjëse në lidhje me ndërtimin e mini hidrocentraleve dhe hirocentrale të vogla si dhe derisa të definohet qartë interesi publik në lidhje me mbrojtjen e ambientit, lumenjëve, jetës së qytetarëve dhe këtyre projekteve të hidrocentraleve.

Organizatat përkrahëse:

Iniciativa për Progres (INPO)

Instituti Demokratik i Kosovës (KDI)

Fondacioni i Kosovës për Shoqëri të Hapur (KFOS)

Demokraci Plus (D+)

Çohu

LËVIZJA FOL

Instituti Riinvest

Ec Ma Ndryshe

Environmentally Responsible Group (ERA)

OJQ Gjethi

Kosovo Advocacy and Development Center (KADC)

“Rimëkëmbja e ndërmarrjeve publike kërkon borde profesionale, të pavarura dhe që reflektojnë diversitetin shoqëror”

Prishtine, 03 prill 2020 –  Qeveria e Republikës së Kosovës ka njoftuar se ka bërë emërimin e anëtarëve të përkohshëm të ndërmarrjeve publike, në mesin e të cilëve, ne shohim të emëruar partiak. Gjithashtu, emërimet nuk reflektojnë diversitetin gjinor, minoritar dhe etnik të shoqërisë sonë. Kjo praktikë e qeverisjeve të kaluara ka shkatërruar ndërmarrjet publike duke i vënë udhëheqjet e tyre në shërbim të partive politike dhe jo të së mirës publike. Andaj, i bëjmë thirrje Qeverisë së Kosovës, që duke rishqyrtuar dhe ndryshuar këto vendime, të sjellë ligjshmëri dhe të shtrojë rrugën për zhvillimin e ndërmarrjeve publike, rritjen e kualitetit të shërbimeve dhe nxitjes së zhvillimit ekonomik.
Emërimet, në disa prej rasteve shkelin Ligjin Nr. 03/L-087 për Ndërmarrjet Publike. Edhe pse
emërimet janë bërë të përkohshme dhe me afat prej 6 muajsh në bazë të Ligjit, ato prapë është
dashur të reflektojnë kërkesat e nenit 17. Ligji është i qartë që: “17.2 Të gjithë drejtorët përveç KE duhet të jenë të pavarur. Një person nuk konsiderohet i pavarur dhe nuk kualifikohet për zgjedhje si drejtor në një NP nëse: k) është ose në çfarëdo kohe gjatë periudhës 36 muajsh para datës së aplikimit ka
qenë (i) zyrtar i zgjedhur publik, (ii) i emëruar politik ose (iii) bartës i një posti udhëheqës ose vendimmarrës në një parti politike.”1
Për më tepër, në emërtimet e Ligjit është sqaruar që: “I emëruar politik” nënkupton personin i cili
është emëruar ose propozuar nga subjekti politik si kandidat për një post të zgjedhur.2 Pra, me
zgjedhjen e ish kandidatëve për poste të zgjedhura që nga zgjedhjet e vitit 2017, Qeveria ka shkelur
Nenin 17 të Ligjit Nr. 03/L-087 për Ndërmarrjet Publike. Edhe neni 43 mbi Emërimet e
Përkohshme, nuk përjashton zbatimin e dizpozitave të nenit 17. Kërkesat nga ky nen kanë të bëjnë
drejtëpërdrejtë me profesionalizmin dhe ruajtjen e pavarësisë së ndërmarrjeve publike.
Përveç kësaj, me këto vendime, Qeveria nuk ka zbatuar kriteret e Ligjit Nr. 05/L -020 për Barazi
Gjinore. Aty është e qartë që zgjedhja e trupave udhëheqës në institucione publike duhet të bëhet në
proporcionin gjinor 50:50.
“Përfaqësimi i barabartë gjinor në të gjitha organet legjislative, ekzekutive dhe
gjyqësore dhe institucionet e tjera publike arrihet kur sigurohet përfaqësim minimal

1 Republika e Kosovës, (2008), Ligji Nr. 03/L-087 për Ndërmarrjet Publike, Neni 17 Kushtet e Kualifikimit dhe
Përshtatshmërisë Profesionale, faqe 11, i qasshëm në https://gzk.rks-gov.net/ActDetail.aspx?ActID=2547 (qasur në
prill, 2020)
2 Republika e Kosovës, (2012), Ligji Nr. 04/L-111 për Ndryshimin dhe Plotësimin e Ligjit Nr. 03/L-087 për Ndërmarrjet Publike, faqe 1, i qasshëm në https://gzk.rks-gov.net/ActDetail.aspx?ActID=2547 (qasur në prill, 2020).  prej pesëdhjetë përqind (50%) për secilën gjini, përfshirë edhe organet e tyre
drejtuese dhe vendimmarrëse.”
3 Për më tepër, edhe Ligji Nr. 03/L-087 për Ndërmarrjet Publike kërkon përfaqësim të barabartë në
harmoni me Ligjin për Barazi Gjinore. Përbërja e bordeve të drejtorëve të NP-së duhet te jetë në
harmoni me Ligjin për Barazi Gjinore.
4 Për këto arsye, ne, organizatat e poshtëshënuara, i kërkojmë Qeverisë së Kosovës të rishqyrtojë
vendimet e datës 02 prill 2020 dhe të përzgjedhë borde profesionale, të pavarura politikisht dhe që
reflektojnë barazinë dhe diversitetin shoqëror. Ia rikujtojmë Qeverisë se departizimi i bordeve dhe
rikthimi i kriterit profesional në zgjedhjen e tyre ishte njëri ndër premtimet elektorale dhe është pjesë
edhe e programit qeverisës.

Organizatat përkrahëse:
Balkan Green Foundation (BGF)
ÇOHU
Demokraci Plus (D+)
Grupi për Studime Juridike dhe Politike (GLPS)
Instituti D4D
Instituti Demokratik i Kosovës (KDI)
Instituti GAP
Instituti i Kosovës për Drejtësi (IKD)
Instituti për Politika Zhvillimore (INDEP)
Instituti Kosovar për Kërkime dhe Zhvillime të Politikave (KIPRED)
Lëvizja FOL

3 Republika e Kosovës, (2015), Ligji Nr. 05/L -020, për Barazi Gjinore, Neni 6, paragrafi 8, i qasshëm nëhttps://gzk.rksgov.net/ActDetail.aspx?ActID=10923, (qasur në prill, 2020).
4 Republika e Kosovës, (2015), Ligji Nr. 05/L -009 për Ndryshimin dhe Plotësimin e Ligjit Nr. 03/L-087 për
Ndërmarrjet Publike i Ndryshuar dhe i Plotësuar me Ligjin Nr. 04/L-111, i qasshëm nëhttps://gzk.rksgov.net/ActDetail.aspx?ActID=2547 (qasur në prill, 2020).

LETËR E HAPUR NGA ORGANIZATAT E SHOQËRISË CIVILE

24.03.2020 Prishtinë

I nderuari Kryeministër dhe Kryetar i Lëvizjes Vetëvendosje, z. Albin Kurti,

I nderuari Kryetar i Lidhjes Demokratike të Kosovës, z. Isa Mustafa,

I nderuari Kryetar i Partisë Demokratike të Kosovës, z. Kadri Veseli,

I nderuari Kryetar i Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës, z. Ramush Haradinaj,

I nderuari Kryetar i Nismës Socialdemokrate, z. Fatmir Limaj,

I nderuari Kryetar i Aleancës Kosova e Re, z. Behgjet Pacolli,

Kosova ndodhet në fazë tejet të ndjeshme në luftën kundër shpërndarjes së mëtutjeshme të virusit COVID-19. Në këto momente kritike, ne Organizatat Jo-Qeveritare nga shoqëria civile vlerësojmë që ndërmarrja e iniciativave nga subjektet politike parlamentare për shkarkimin e Qeverisë aktuale dhe krijimin e një qeverie të re është jo në kohën e duhur. Votimi i mocionit të mosbesimit ndaj Qeverisë, ndonëse është e drejtë kushtetuese e partive politike parlamentare, rrezikon të fusë vendin në krizë politike e institucionale dhe të nxisë pakënaqësi qytetare, që tani vendit i duhen më së paku.

Duke vlerësuar që aktualisht shëndeti publik dhe qetësia qytetare duhet të jenë imperativ për tërë spektrin politik, kërkojmë nga ju që deri në mbajtjen eventuale të seancës, të bëhen të gjitha përpjekjet e nevojshme për arritjen e një marrëveshje politike për tejkalimin e situatës së tanishme, duke pasur në konsideratë pikat si në vijim:

  1. Kjo marrëveshje duhet të bazohet në parimin e funksionimit të pandërprerë të punës së ekzekutivit deri në tejkalimin e kësaj sfide, respektimin e të drejtës së deputetëve për votimin e mocionit pas një periudhe optimale, përfshirjes aktive të të gjitha partive në luftën kundër pandemisë nëpërmjet ofrimit të ekspertizave përkatëse, por edhe vazhdimin e mbikëqyrjes efektive të vendimeve tjera të ekzekutivit;
  2. Marrëveshja duhet të parashohë modalitete që respektojnë detyrimet kushtetuese që rrjedhin nga iniciativa e ndërmarrë nga më shumë se 40 deputetë për mbajtjen e seancës, por që nuk rezultojnë me votim të suksesshëm të mocionit të mosbesimit ndaj Qeverisë;
  3. Subjektet politike parlamentare mund të merren vesh që mocioni të hidhet në rend të ditës por që i njëjti të mos votohet së paku deri në një periudhë 90 ditore osë derisa të kalojë gjendja emergjente. Duke u siguruar që pas kësaj periudhe kur të krijohen rrethanat e përshtatshme për një veprim të tillë që respekton vullnetin e shumicës së deputetëve në Kuvend.

Fokusi i tërë spektrit politik, e në veçanti institucioneve ekzekutive, duhet të jetë në ndërmarrjen e masave të nevojshme për parandalimin e shpërndarjes së këtij virusi. Qeveria poashtu duhet t’i raportojë Kryesisë së Kuvendit dhe shefave të Grupeve Parlamentare në mënyrë të rregullt për të gjitha zhvillimet që janë në kompetencë të ekezekutivit dhe për t’i mundësuar kështu Kuvendit ushtrimin e detyrave mbikëqyrëse.

Të gjitha kapacitetet profesionale e humane të subjekteve politike duhet të orientohen në funksion të ofrimit të ekspertizës së nevojshme për institucionet në tejkalimin e kësaj situate, por edhe krijimin e një situate qetësie dhe shprese tek qytetarët e Kosovës. Ne konsiderojmë që një veprim i tillë, i bazuar edhe në praktikat e vendeve evropiane të bashkimit të spektrit politik në kohë krizash, do të përçonte mesazh pozitiv dhe inkurajues për qytetarët e Kosovës në përballimin e kësaj situate.

Mbesim me shpresën që ju do të merrni në konsideratë shqetësimin tonë lidhur me situatën, që është edhe reflektim i kërkesës së vazhdueshme të qytetarëve për lënien anash të kalkulimeve politike në këtë situatë dhe fokusimin e tërësishëm në luftën kundër përhapjes së virusit COVID-19.

Përkrahur nga:

Fondacioni Kosovar për Shoqëri Civile (KCSF)

Grupi për Studime Juridike dhe Politike (GLPS)

Instituti Demokratik i Kosovës (KDI)

Instituti i Kosovës për Drejtësi (KLI)

Instituti Demokraci për Zhvillim (D4D)

Instituti i Kosovës për Politikat Evropiane (EPIK)

Instituti KIPRED

Instituti GAP

Lëvizja “Fol”

Organizata “Çohu”

KFOS

Qendra Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarve të Torturës (KRCT)

Gjykata Themelore e Prishtinës për muajin e tretë me radhë prinë në publikimin e aktgjykimeve

Prishtinë, 24 mars 2020 – Lëvizja FOL dhe BIRN Kosova me mbështetjen e USAID-Programi për Fuqizimin e Sistemit të Drejtësisë prezantojnë të dhënat nga monitorimi i publikimit të aktgjykimeve në të gjitha Gjykatat e Kosovës.  Përmes infografikave në vazhdim ju mund të shihni publikimin e të gjitha aktgjykimeve nga të gjitha gjykatat e Kosovës për muajin shkurt 2020.

 

Sqarim: Monitorimi i publikimit të aktgjykimeve për periudhën 1 shkurt – 29 shkurt 2020 është bërë për të gjitha gjykatat e Kosovës. Në fokus kanë qenë departamentet penale, civile, ekonomike dhe administrative. Po ashtu, ky monitorim ka përcjellë publikimin e aktgjykimeve sipas gjyqtarëve të gjykatave dhe departamenteve. Kryetari i Gjykatës Supreme, Apelit, kryetarët e gjykatave themelore si dhe gjyqtarët e Divizionit për Kundërvajtje nuk janë përfshirë në këtë monitorim.

Gjatë monitorimit të aktgjykimeve të publikuara në ueb-faqen e Këshillit Gjyqësor të Kosovës për periudhën e lartpërmendur është vërejtur se në total janë të publikuara 2,110 aktgjykime, që i bie të jenë 19 aktgjykime më shumë se ato që FOL dhe BIRN kanë shënuar në bazën e të dhënave. Ky dallim vjen si rrjedhojë e publikimit të aktvendimeve si dhe aktgjykimeve të dublifikuara.

Edhe gjatë muajit shkurt është vërejtur se gjykatat kanë publikuar aktgjykime për gjyqtarët të cilët janë avancuar në pozita më të larta, kanë kaluar në departamentin e kundërvajtjes, kanë dalë në pension apo janë suspenduar. Këto mangësi janë vërejtur pas një verifikimi të detajuar nga BIRN dhe FOL.

*Mohim i përgjegjësisë: Ky monitorim është mundësuar me mbështetjen e popullit Amerikan përmes Agjencisë së Shteteve të Bashkuara për Bashkëpunim Ndërkombëtar (USAID). Përmbajta e këtij artikulli është përgjegjësi vetëm e Lëvizjes FOL dhe BIRN Kosova dhe jodomosdoshmërisht reflekton këndvështrimet e Agjencisë së Shteteve të Bashkuara për Bashkëpunim Ndërkombëtar apo Qeverisë së Shteteve të Bashkuara.

Qeveria të hartojë plan emergjent për përballimin e pasojave ekonomike të COVID-19

Prishtinë, 23 mars 2020 – Republika e Kosovës është duke kaluar nëpër një gjendje të rëndë si rezultat i pandemisë COVID-19. Përveç pasojave shëndetësore, kjo gjendje është duke shkaktuar edhe pasoja të rënda ekonomike.

Ndarja e ndihmave sociale 10 ditë para kohe dhe atë për dy muajt e ardhshëm, duke e falur pagesën e dytë, është një hap i Qeverisë që duhet vlerësuar, sikurse edhe paralajmërimi i ekzekutimit të hershëm të pagave për të punësuarit në sektorin publik. Por, Qeveria duhet të jetë shumë më e pranishme në trajtimin e pasojave ekonomike duke marrë masa shtesë e me shtrirje më të gjerë, me theks të veçantë në minimizimin e pasojave për të punësuarit në sektorin privat dhe rastet sociale. Në anën tjetër, jemi të vetëdijshëm për kapacitetet e kufizuara të Qeverisë së Kosovës për t’u përballur me këtë armik të padukshëm.

Për këtë arsye, organizatat e shoqërisë civile të renditura më poshtë, kërkojnë nga Qeveria e Kosovës që urgjentisht të hartojë dhe zbatojë një plan emergjent ekonomik, me qëllim të vënies në dispozicion të të gjitha burimeve shtetërore dhe mobilizimit të burimeve tjera për përballimin e kësaj situate të rëndë. Ndër të tjera, i propozojmë Qeverisë së Kosovës që:

  1. Në pajtim me ligjet e aplikueshme të shfrytëzojë mundësitë e hyrjes në kredi, dhe të bëjë rishikimet e nevojshme buxhetore dhe të prioriteteve programore, për të krijuar fonde që përdoren për masa sa më universale mbështetëse ekonomike, me prioritet sektorin privat;
  2. Të themelojë një Fond të solidaritetit që menaxhohet dhe administrohet nga Qeveria e Kosovës, ku të gjithë të interesuarit brenda dhe jashtë Kosovës të mund të ofrojnë ndihmë financiare sipas vullnetit të mirë. Të gjitha mjetet e gjeneruara të shfrytëzohen për menaxhimin e situatës rreth COVID-19, duke u dhënë përparësi përballimit të nevojave emergjente të rasteve më të rrezikuara. Menaxhimi dhe administrimi i Fondit të bëhet në mënyrë transparente dhe të përgjegjshme, me raporte të detajuara gjatë dhe pas tejkalimit të kësaj situate.

Gjithashtu, i rikujtojmë Qeverisë së Kosovës kërkesat tona që së bashku me Bankën Qendrore të Kosovës të hyjnë në dialog urgjent me sektorin bankar në Kosovë për të pezulluar pagesat e kredive për të gjithë kredi-marrësit në një afat të paktën 3 mujor. Kjo, pa aplikuar kamatë-vonesat për këtë periudhë pezullimi.

Në fund, kërkojmë nga ministrat përkatës të ekonomisë dhe financave dhe zyrtarët tjerë përgjegjës që të ofrojnë informata të vazhdueshme dhe të detajuara, për t’u ofruar qytetarëve sigurinë e nevojshme që përveç aspektit shëndetësor, shteti është plotësisht i përkushtuar të udhëheqë edhe përballimin e pasojave ekonomike të shkaktuara nga shpërthimi i COVID-19.

Organizatat e shoqërisë civile mbesin të gatshme që të mbështesin Qeverinë e Kosovës në dizajnimin ose zbatimin e çfarëdo mase në të cilat kapacitetet tona vlerësohen të dobishme.

Organizatat përkrahëse:

  • Demokraci për Zhvillim (D4D)
  • Demokraci Plus (D+)
  • Fondacioni Kosovar për Shoqëri Civile (KCSF)
  • Grupi për Studime Juridike dhe Politike (GLPS)
  • GWY/YMCA
  • Instituti Demokratik i Kosovës (KDI)
  • Instituti GAP
  • Instituti i Kosovës për Drejtësi (IKD)
  • Instituti i Kosovës për Politikat Evropiane (EPIK)
  • Instituti Kosovar pёr Hulumtim dhe Zhvillim tё Politikave (KIPRED)
  • Instituti për Politika Zhvillimore (INDEP)
  • Këshilli për Mbrojtjen e të Drejtave dhe Lirive të Njeriut (KMLDNj)
  • KW4W – Kosova Women 4 Women
  • Lëvizja FOL
  • Let’s Do It Kosova
  • Organizata për Demokraci, Anti-korrupsion dhe Dinjitet, Çohu!
  • Organizata “INTEGRA”
  • Organizata “POLIS”
  • Organizata “VKBIK”
  • Organizata “PLEJADA”
  • Organizata “RROGRAEK”
  • Organizata “NOPM”
  • Programi për të Drejtat Civile në Kosovë (CRP/K)
  • Qendra Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarve të Torturës (QKRMT)
  • Qendra për Arsim e Kosovës (KEC)
  • Qendra Kosovare për Studime Gjinore
  • Rrjeti i Grupeve të Grave të Kosovës (RrGGK)
  • Shoqata e Intelektualëve të Pavarur, Deçan
  • Shoqata për Teknologji të Informacionit dhe të Komunikimit të Kosovës (STIKK)

FOL takon kryetarin e komunës së Drenasit z. Ramiz Lladrovci

Prishtinë, 2 mars 2020 – Përfaqësues të Lëvizjes FOL kanë takuar sot kryetarin e komunës së Drenasit, z. Ramiz Lladrovci, me të cilin u diskutuan disa nga politikat komunale dhe bashkërendimi i agjendës për diskutimet FOL Hapur që do të fillojnë së shpejti.

BANKAT TË ZGJEROJNË PLANET PËR PEZULLIMIN E PAGESAVE TË KREDIVE, NDËRSA QEVERIA TË NDIHMOJË QYTETARËT NË NEVOJË

Prishtinë, 17 mars 2020 – Numri i personave të prekur nga pandemia e Coronavirusit (COVID-19) vazhdon tё rritet, ndërsa masat e ndërmarra duhet të jenë në përputhje me shkallën e rrezikut dhe dëmeve anësore. Ne, organizatat e shoqërisë civile të listuara në fund, përshëndesim veprimet e Qeverisë së Kosovës për parandalimin e përhapjes së virusit, duke besuar se institucionet e Kosovës do të ndërmarrin të gjitha masat e nevojshme parandaluese për të zvogëluar efektet e kësaj emergjence shëndetësore, dhe jo vetëm. Ne, po ashtu i mirëpresim përpjekjet e qeverisë dhe institucioneve kompetente në sektorin financiar për masat lehtësuese fiskale e financiare, me qëllim që të lehtësojnë përballjen e qytetarëve me pandeminë.

Situatat e jashtëzakonshme si kjo prekin më së shumti shtresat më të lëndueshme të popullsisë, në veçanti ata me gjendje ekonomike më të rënduar. Qysh në ditët e para të kufizimeve të aktiviteteve afariste, qytetarët kanë raportuar për largime nga puna, detyrim për të marrë pushim pa pagesë apo pasoja tjera të cilat drejtpërdrejtë e ndikojnë gjendjen ekonomike të tyre. Edhe ata me të ardhura më të rregullta kanë raportuar shpenzime të mëdha në ushqim e barna. Mirëpo edhe përgjatë një viti të zakonshëm pa kriza si kjo, ekonomitë familjare në Kosovë shpesh hasin në vështirësi që të paguajnë në kohë detyrimet e tyre. Sipas të dhënave të Agjencisë së Statistikave të Kosovës (ASK), rreth gjysma e familjeve kosovare nuk munden të përballojnë një shpenzim të papritur prej 500 euro. Në përgjithësi, një pjesë e konsiderueshme e qytetarëve dhe qytetareve të Kosovës veçse kanë filluar t’i ndjejnë efektet ekonomike të kësaj situate. Probleme të ngjashme pritet të paraqiten edhe te një pjesë e konsiderueshme e sektorit privat, në veçanti te ndërmarrjet e vogla dhe të mesme.

Në anën tjetër, sektori bankar në Kosovë është mjaftë stabil, e që në masë të madhe vjen nga vet sjellja e qytetarëve kreditorë. Përkundër problemeve të vazhdueshme me sundim të ligjit në njërën anë dhe me gjendjen e rënduar ekonomike në anën tjetër, qytetarët e qytetaret e Kosovës vazhdojnë të paguajnë kreditë me rregull. Shkalla e kredive joperformuese në Kosovë është ndër më të ulëtat në Europë.

Paralajmërimet për dhënie të mundësisë për pezullim të pagesave të kësteve të kredisë bazuar në kërkesat e veçanta janë hap i mirë, përfshirë lehtësimin e procedurës administrative për këtë. Megjithatë, mund të jenë të pamjaftueshme në raport me situatën. Nga rreth 300,000 qytetarë që kanë kredi aktive, shumë prej tyre hyjnë në kategorinë e atyre që ndikohen nga kriza të tilla. Për më tepër, për shkak të vet natyrës së funksionimit të ekonomisë kosovare, shumë prej tyre do ta kenë shumë të vështirë të dëshmojnë vështirësitë financiare si rezultat i rënies së të hyrave personale apo biznesore.

Duke marrë parasysh këto, i ftojmë bankat komerciale dhe institucionet tjera financiare që në vazhdimësi të masave fillestare të rrisin përgjegjësinë e tyre shoqërore duke ndërmarrë veprime më të guximshme në lehtësimin e barrës financiare të qytetarëve të Kosovës këtë periudhë të vështirë.

Konkretisht, i ftojmë që:

1️⃣ Ta konsiderojnë ndryshimin e qasjes duke e bërë pezullimin e pagesave të kredive si rregull të përgjithshëm, ndërsa pagesat e kredive të kryhen vetëm nga ta që kanë mundësi ta bëjnë një gjë të tillë; si dhe

2️⃣ Zgjatjen e afatit të pezullimit të pagesave për të paktën tre muaj.

Kjo nuk nënkupton heqje dorë nga të ardhurat dhe fitimi, por vetëm shtyrje e arkëtimit të një të ardhure e fitimi të tillë për shkak të situatës së jashtëzakonshme dhe pamundësisë objektive të një pjesë të madhe të kredimarrësve. Me qëllim të zbatimit të këtyre masave, kërkojmë që Qeveria e Kosovës, në bashkëpunim me Bankën Qendrore të Kosovës (BQK) si rregullator, të hyjë në dialog urgjent me sektorin bankar në Kosovë për të gjetur zgjidhje të përshtatshme për të gjitha palët.

3️⃣ Në anën tjetër, ftojmë Qeverinë e Kosovës që në kuadër të masave të ndërmarra t’u jap më shumë vëmendje qytetarëve dhe qytetareve në gjendje të vështirë ekonomike, qoftë nëpërmjet sigurimit të ushqimit, barnave e shërbimeve bazike, ashtu edhe nëpërmjet stimujve tjerë financiarë e jo-financiarë për ta. Situata e rënduar të cilën po e kalojmë nuk guxon të jetë shkatërruese për askënd. Vetëm në këtë mënyrë, Kosova do të tregojë që është shtet i të gjithëve pa përjashtim, sidomos në situata të krizave.

Organizatat e shoqërisë civile:

Demokraci për Zhvillim (D4D)

Demokraci Plus (D+)

Fondacioni Kosovar për Shoqëri Civile (KCSF)

Grupi për Studime Juridike dhe Politike (GLPS)

Instituti Demokratik i Kosovës (KDI)

Instituti GAP

Instituti i Kosovës për Drejtësi (IKD)

Instituti i Kosovës për Politikat Evropiane (EPIK)

Instituti Kosovar pёr Hulumtim dhe Zhvillim tё Politikave (KIPRED)

Instituti për Politika Zhvillimore (INDEP)

Lëvizja FOL

Organizata për Demokraci, Anti-korrupsion dhe Dinjitet, Çohu!

FOL Hapur në Komunën e Gjilanit për rolin e sinjalizuesve

Gjilan, 11 mars 2020 – Lëvizja FOL me mbështetjen e Fondacionit të Kosovës për Shoqëri të Hapur dhe në bashkëpunim me komunën e Gjilanit ka organizuar diskutimin FOL Hapur për rolin e sinjalizuesve në Kosovë. Qëllimi i këtij diskutimi ishte promovimi i Ligjit për Mbrojtjen e Sinjalizuesve dhe sfidat e zbatimit në praktikë që hasin zyrtarët komunal dhe asambleistëve në këtë komunë.

FOL Hapur në Komunën e Prizrenit për rolin e sinjalizuesve

Prizren, 10 mars 2020 – Lëvizja FOL me mbështetjen e Fondacionit të Kosovës për Shoqëri të Hapur dhe në bashkëpunim me komunën e Prizrenit ka organizuar diskutimin FOL Hapur për rolin e sinjalizuesve në Kosovë.

Qëllimi i këtij diskutimi ishte promovimi i Ligjit për Mbrojtjen e Sinjalizuesve dhe sfidat e zbatimit në praktikë që hasin zyrtarët komunal dhe asambleistëve në këtë komunë.

FOL Hapur në Komunën e Mitrovicë për rolin e sinjalizuesve

Mitrovicë, 3 mars 2020 – Lëvizja FOL me mbështetjen e Fondacionit të Kosovës për Shoqëri të Hapur dhe në bashkëpunim me komunën e Mitrovicës ka organizuar diskutimin FOL Hapur për rolin e sinjalizuesve në Kosovë.

Qëllimi i këtij diskutimi ishte promovimi i Ligjit për Mbrojtjen e Sinjalizuesve dhe sfidat e zbatimit në praktikë që hasin zyrtarët komunal dhe asambleistëve në këtë komunë.

FOL takon kryetarin e komunës së komunës së Deçanit z. Bashkim Ramosaj

Prishtinë, 2 mars 2020 – Përfaqësues të Lëvizjes FOL, kanë vazhduar takimet me kryetarë të komunave. Gjatë javës së kaluar FOL ka takuar kryetarin e komunës së Deçanit z. Bashkim Ramosaj, me të cilin u diskutuan disa nga politikat komunale.

FOL së shpejti do të fillojë serinë e debateve me kryetar të komunave.